Zawarcie umowy zlecenia z osobą z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności a badania lekarskie

Odpowiedź: Nie. Nie ma obowiązku kierowania na badania lekarskie osób świadczących usługi na podstawie umów cywilnoprawnych.

Obowiązek przeprowadzenia badań lekarskich przed dopuszczeniem do pracy dotyczy pracowników, a więc osób świadczących pracę w ramach stosunku pracy. Pracodawca ma obowiązek skierować osobę przyjmowaną do pracy na badania wstępne w celu uzyskania orzeczenia stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. W trakcie zatrudnienia pracownik podlega także okresowym badaniom lekarskim.

Osoby wykonujące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych np. w oparciu o umowę zlecenia czy umowę o świadczenie usług, nie są pracownikami w rozumieniu Kodeksu pracy. To oznacza, że nie mają do nich zastosowania przepisy kodeksu dotyczące m.in. kierowania na badania lekarskie, czy przeprowadzania szkoleń z zakresu bhp.  

Należy jednak zwrócić uwagę, że obowiązki w zakresie BHP dotyczące pracowników (w tym  m.in. obowiązek poddania się wstępnym, okresowym i kontrolnym badaniom lekarskim), w zakresie określonym przez pracodawcę lub inny podmiot organizujący pracę, ciążą również na osobach fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę lub inny podmiot organizujący pracę.

Na tej podstawie pracodawca lub inny podmiot organizujący pracę może wymagać od osoby, z którą zawiera umowę zlecenia/umowę o świadczenie usług, poddania się badaniu lekarskiemu przed rozpoczęciem pracy. Powinno mieć to miejsce, gdy pracodawca uzna, że przeprowadzenie takich badań jest w danym przypadku konieczne. W szczególności może za tym przemawiać rodzaj wykonywanej pracy i związane z nią zagrożenia. Wówczas kwestie związane z przeprowadzeniem badań lekarskich, w tym określające zasady ponoszenia kosztów tych badań, powinny zostać uregulowane w umowie łączącej strony.