Transakcja sprzedaży towaru dla niepodatnika z UE – skutki w VAT

Odpowiedź: Transakcję sprzedaży towaru dla niepodatnika z innego państwa członkowskiego, należy opodatkować stawką VAT właściwą dla sprzedaży tego towaru w kraju (np. 23%). Sprzedaż towaru dla niepodatnika z innego państwa członkowskiego, może korzystać ze zwolnienia z rejestracji fiskalnej w oparciu o poz. 36 załącznika do rozporządzenia w sprawie zwolnień.

Sprzedaż WSTO (opodatkowaną w kraju siedziby sprzedawcy, tj. do limitu) należy wykazać tak, jak każdą inną sprzedaż krajową, w poz. P_19 i P_20 części deklaracyjnej pliku JPK_VAT.

Transakcja WSTO powinna zostać ujęta w części ewidencyjnej pliku JPK_VAT odrębnie, na  podstawie faktury lub dowodu wewnętrznego (WEW), dodatkowo zaopatrzonych w znacznik WSTO_EE.

W przedstawionej sprawie mamy do czynienia z tzw. wewnątrzwspólnotową sprzedażą towarów na odległość (WSTO).

WSTO oznacza dostawy towarów wysyłanych lub transportowanych z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego przez dostawcę (podatnika sprzedającego te towary) lub w jego imieniu, osobie niebędącej podatnikiem lub osobie traktowanej jak osoba niebędąca podatnikiem. Definicja WSTO zawarta została w art. 2 pkt 22a ustawy o VAT. 

Zasadniczo państwem opodatkowania WSTO jest kraj, w którym towary znajdują się w momencie zakończenia wysyłki lub transportu do nabywcy. Jeżeli jednak całkowita wartość dostaw towarów dokonywanych w ramach WSTO, jak i usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych (TBE) świadczonych na rzecz konsumentów z innych krajów członkowskich nie przekroczyła u podatnika - posiadającego siedzibę tylko na terytorium kraju- w trakcie roku podatkowego oraz w  poprzednim roku podatkowym kwoty 42.000 zł, podatnik opodatkowuje dostawy WSTO w swoim kraju.

Zakładam, że z taką sytuacją mamy do czynienia w sprawie podatkowej opisanej w pytaniu. Jest to bowiem pierwsza u podatnika sprzedaż towaru konsumentowi z innego państwa członkowskiego. 

W myśl art. 106b ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT podatnik dokonujący WSTO (poza procedurą OSS) obowiązany jest wystawić fakturę dokumentującą dostawę.  Zatem obowiązkowo fakturuje (na podstawie polskich przepisów) dostawę  WSTO ten przedsiębiorca, gdy krajem opodatkowania dostawy jest (jeszcze) Polska. Od omawianej regulacji nie ma wyjątku.
 

WSTO podlegające opodatkowaniu w Polsce na rzecz osób fizycznych z innego państwa członkowskiego, generalnie podlega zaewidencjonowaniu w kasie rejestrującej. Przedsiębiorca dokonujący takiej dostawy może jednak skorzystać ze zwolnienia zamieszczonego w poz. 36 załącznika do rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Na podstawie poz. 36 załącznika do rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku fiskalizacji dostawę towarów w systemie wysyłkowym (pocztą lub przesyłkami kurierskimi), jeżeli:
•    dostawca towaru otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), 
•    a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła i na czyją rzecz została dokonana (dane nabywcy, w tym jego adres). 

Przypomnieć warto, iż sprzedaż towarów wymienionych w § 4 rozporządzenia wyklucza możliwość korzystania z jakichkolwiek zwolnień z ewidencjonowania.

Sprzedaż należy zaewidencjonować w części ewidencyjnej pliku JPK_VAT po stronie podatku należnego w poz. K_19 i K_20 oraz w części deklaracyjnej w poz. P_19 i P_20.
Transakcja podatnika uznana za WSTO, podlega ujęciu w pliku JPK_VAT z oznaczeniem WSTO_EE.

Od 1 stycznia 2023 r. transakcję WSTO ujętą w ewidencji VAT zapisem zbiorczym (np. z kasy rejestrującej- RO), należy wykazywać w ewidencji odrębnie na podstawie dowodu wewnętrznego (oznaczonego „WEW") oraz jako WSTO_EE. Jeżeli podstawą zapisu księgowego transakcji będzie wyłącznie wystawiona dla litewskiego nabywcy faktura, albowiem podatnik skorzysta ze zwolnienia z fiskalizacji transakcji, to faktura w pliku JPK_VAT przyjmie także oznaczenie WSTO_EE.