Odszkodowanie za szkodę komunikacyjną – sprawdź skutki podatkowe

Odpowiedź: W sytuacji opisanej w pytaniu, podatnik powinien do przychodów zaliczyć pełną kwotę przyznanego świadczenia odszkodowawczego z tytułu szkody komunikacyjnej, a więc kwotę 5.000 zł.(nawet jeśli do kosztów zalicza wydatki związane z pojazdem tylko w 75%).

Jeśli zakład mechaniki pojazdowej wykonał usługę naprawy na kwotę 5.300 zł brutto, to w przypadku mieszanego sposobu użytkowania pojazdu, przedsiębiorca  odliczy VAT w kwocie 50% wykazanej w fakturze (tj. 495,53 zł.). A zatem do kosztów podatkowych będzie mógł zaliczyć 75% wartości netto wynikającej z faktury, powiększonej o niepodlegający odliczeniu VAT, czyli kwotę 3.603,36 zł. 

W związku z faktem, że w treści pytania nie wskazano, iż samochód osobowy jest pojazdem użytkowanym na podstawie umowy leasingu, zakładam, że należy do majątku prowadzonego przedsiębiorstwa oraz użytkowany jest przez przedsiębiorcę do celów mieszanych, czyli służbowo-prywatnych (przypadek najczęściej spotykany w praktyce).

Na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy PIT przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej są otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej. Ustawodawca przewidział wprawdzie zwolnienie od podatku dla wypłaconych odszkodowań za szkody w środku trwałym, jednakże nie dotyczy ono samochodu osobowego (art. 21 ust. 1 pkt 29b ustawy PIT).

Przyznane i wypłacone podatnikowi odszkodowanie za szkody w pojeździe należącym do majątku prowadzonego przedsiębiorstwa, stanowi przychód w dacie jego otrzymania (art. 14 ust. 1i ustawy PIT). Pod datą uznania rachunku bankowego należy więc ujawnić przychód w prowadzonej podatkowej księdze (kolumna 8), nawet jeśli pieniądze otrzymał bezpośrednio likwidator szkody, a więc zakład mechaniki pojazdowej dokonujący naprawy pojazdu, a nie bezpośrednio poszkodowany.

Do przychodów podlegających opodatkowaniu przedsiębiorca obowiązany jest zaliczyć pełną kwotę przyznanego świadczenia, bez względu na to, czy przewyższa ona koszty naprawy, czy jest od nich niższa (np. nie obejmuje VAT należnego z tytułu usługi naprawy). Świadczenie odszkodowawcze ubezpieczyciela ma bowiem na celu pokrycie szkody (jako takiej), a nie zwrot wydatków poniesionych przez posiadacza pojazdu na jego naprawę.

Dodać można, że odszkodowanie z tytułu szkody komunikacyjnej samochodu osobowego stanowi przychód podatkowy w pełnej kwocie. Bez znaczenia pozostaje okoliczność, czy podatnik ujmuje w kosztach pełną kwotę wydatków związanych z pojazdem (tj. 100%) czy tylko 75%, używając go do celów mieszanych, a więc prywatno-służbowych.  

W stanie faktycznym przedstawionym w pytaniu, do przychodów należy zaliczyć kwotę 5.000 zł.

Nadmieniacie Państwo, że koszt naprawy wyniósł 5.300 zł. brutto. To oznacza, że faktura opiewa na kwotę netto: 4.308,94 zł. oraz VAT w wysokości 991,06 zł.

Jeżeli podatnik wykorzystuje pojazd do celów mieszanych, od faktury odliczy VAT tylko w kwocie 50% wykazanej w fakturze (tj. 495,53 zł.). A zatem do kosztów podatkowych (kolumna 13) będzie mógł zaewidencjonować 75% wartości netto wynikającej z faktury, powiększonej o niepodlegający odliczeniu VAT, czyli kwotę 3603,36 zł. Podstawa prawna: