Prawo do trzynastki za 2023 rok dla pracownika przebywającego na urlopie bezpłatnym

/appFiles/site_128/images/autor/dOT5KmApVwS1lBn.jpeg

Autor: Maciej Karpiński

Dodano: 17 stycznia 2024
Prawo do trzynastki za 2023 rok dla pracownika przebywającego na urlopie bezpłatnym

Zbliża się okres wypłacania trzynastek dla pracowników zatrudnionych w sferze budżetowej i wielu pracodawców ma wątpliwości, jak liczyć czas przepracowany, aby wypłacić pracownikowi 13. wynagrodzenie. Co z pracownikiem, który w 2023 r. przebywał na urlopie bezpłatnym 185 dni a przepracował 180 dni. Czy pracownik nabywa prawo do 13. wynagrodzenia czy nie nabywa? A co w sytuacji, kiedy pracownik przebywał na zwolnieniu lekarskim 182 dni lub 181 dni, a przepracował 183 lub 184 dni. Czy też ma prawo do 13 wynagrodzenia? Jakie są zasady stosowane przy ustalaniu 13 wynagrodzenia pracowników samorządowych?

Pracownik, który przepracował w roku kalendarzowym u danego pracodawcy 180 dni (czyli 6 miesięcy), nabywa prawo do trzynastki na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej. 

Zgodnie z art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz.U. z 2023 r. poz. 1690), pracownik nabywa prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego (tzw. trzynastki, zwanej w ustawie również wynagrodzeniem rocznym) w pełnej wysokości po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego;  pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego, pod warunkiem, że okres ten wynosi co najmniej 6 miesięcy.

Minimalny okres do przepracowania, aby nabyć praco do trzynastki

Należy też przytoczyć treść art. 2 ust. 3 ustawy:

Przepracowanie co najmniej 6 miesięcy warunkujących nabycie prawa do wynagrodzenia rocznego nie jest wymagane w przypadkach:

1) nawiązania stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego z nauczycielem i nauczycielem akademickim zgodnie z organizacją pracy szkoły (szkoły wyższej);

2) zatrudnienia pracownika do pracy sezonowej, jeżeli umowa o pracę została zawarta na sezon trwający nie krócej niż trzy miesiące;

3) powołania pracownika do czynnej służby wojskowej albo skierowania do odbycia służby zastępczej;

4) rozwiązania stosunku pracy w związku z:

a) przejściem na emeryturę, rentę szkoleniową albo rentę z tytułu niezdolności do pracy lub świadczenie rehabilitacyjne,

b) przeniesieniem służbowym, powołaniem lub wyborem,

c) likwidacją pracodawcy albo zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących pracodawcy,

d) likwidacją jednostki organizacyjnej pracodawcy lub jej reorganizacją;

5) podjęcia zatrudnienia:

a) w wyniku przeniesienia służbowego,

b) na podstawie powołania lub wyboru,

c) w związku z likwidacją poprzedniego pracodawcy albo ze zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących tego pracodawcy,

d) w związku z likwidacją jednostki organizacyjnej poprzedniego pracodawcy lub jej reorganizacją,

e) po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej albo po odbyciu służby zastępczej;

6) korzystania:

a) z urlopu wychowawczego,

aa) z urlopu macierzyńskiego,

ab) (uchylona),

ac) z urlopu ojcowskiego,

ad) z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,

ae) (uchylona),

af) z urlopu opiekuńczego,

b) z urlopu dla poratowania zdrowia,

c) przez nauczyciela lub nauczyciela akademickiego z urlopu do celów naukowych, artystycznych lub kształcenia zawodowego;

6a) korzystania z urlopu rodzicielskiego;

7) wygaśnięcia stosunku pracy w związku ze śmiercią pracownika.

Jakie zasady stosuje się przy ustalaniu, czy pracownik przepracował 6 miesięcy

Przy ustalaniu, czy pracownik przepracował wymagane 6 miesięcy stosuje się art. 114 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że jeżeli termin jest oznaczony w miesiącach, a ciągłość terminu nie jest wymagana, miesiąc liczy się za trzydzieści dni. Zatem 6 miesięcy odpowiada 180 dniom. Tak więc pracownik, który przepracował w roku kalendarzowym u danego pracodawcy 180 dni (czyli 6 miesięcy), nabywa prawo do trzynastki na podstawie art. 2 ust. 2 ww. ustawy. Na tej samej podstawie nabywają prawo do trzynastki pracownicy, którzy przepracowali ponad 180 dni, lecz nie przepracowali pełnego roku.

Kiedy pracownik nie nabywa prawa do trzynastki  

Pracownik nie nabywa prawa do wynagrodzenia rocznego w przypadkach:

1) nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy trwającej dłużej niż dwa dni;

2) stawienia się do pracy lub przebywania w pracy w stanie nietrzeźwości;

3) wymierzenia pracownikowi kary dyscyplinarnej wydalenia z pracy lub ze służby;

4) rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Jak ustala się wynagrodzenie roczne, czyli trzynastkę

Wynagrodzenie roczne ustala się w wysokości 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie, uwzględniając wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy.

W przypadkach, o których mowa w art. 2 ust. 3, wysokość wynagrodzenia rocznego ustala się proporcjonalnie do okresu przepracowanego u danego pracodawcy.

Wynagrodzenie roczne jest wypłacane z wyodrębnionych na ten cel środków na wynagrodzenia. Wynagrodzenie roczne wypłaca się nie później niż w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje to wynagrodzenie. Jednakże pracownikowi, z którym rozwiązano stosunek pracy w związku z likwidacją pracodawcy, wynagrodzenie roczne wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Podstawa prawna: 
  • art. 2-5 ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz.U. z 2023 r. poz. 1690),
  • art. 114 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).
Autor: Maciej Karpiński
REDAKTORZY PROWADZĄCY
Anna Kostecka
Prawnik, specjalistka prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
Sylwia Maliszewska
Ekspert podatkowy

PORADNIA

Odpowiedzi nawet na najtrudniejsze
pytania

Zadaj pytanie ekspertowi »