Pracownik nie zawsze ma prawo do przeliczenia świadczenia chorobowego

Autor: Renata Gawęcka

Dodano: 19 sierpnia 2021
Pracownik nie zawsze ma prawo do przeliczenia świadczenia chorobowego
Pytanie:

Pracownik złożył wniosek o przeliczenie świadczeń chorobowych w związku ostatnią zmianą przepisów obowiązujących od 9 października 2020 r. o przeciwdziałaniu skutkom COVID-19. Pracodawca obniżył w okresie od 1 kwietnia do 30 czerwca wymiar czasu pracy oraz wprowadził mniej korzystne warunki wynagradzania w oparciu o porozumienie stron podpisywane z pracownikami oraz w ramach porozumienia zawartego z przedstawicielami pracowników. Pracownik korzystał ze świadczeń chorobowych od 10 kwietnia, wcześniej chorował w 2019 roku. Według mnie pracownik nie spełnił warunków określonych w przepisach i nie ma prawa do wyrównania świadczeń. Natomiast gdyby niezdolność do pracy zaczęła się choćby 31 marca wtedy przysługiwałoby wyrównanie za wszystkie dni niezdolności w okresie od 1 kwietnia do 30 czerwca.

Odpowiedź:

W przypadku wskazanym w zapytaniu pracownik nie ma prawa do przeliczenia świadczenia chorobowego. Przeliczenie dotyczy osób, którym pracodawcy na podstawie tarczy antykryzysowej obniżyli wymiar czasu pracy lub wprowadzili mniej korzystne warunki zatrudnienia w okresie pobierania zasiłku. Przeliczenie jest możliwe również, jeśli między okresami pobierania wcześniejszego i kolejnego zasiłku nie było przerwy albo gdy przerwa była krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe. Z zapytania wynika, że pracownik zachorował 10 kwietnia po raz pierwszy w 2020 roku, natomiast obniżenie wymiaru czasu pracy miało miejsce od 1 kwietnia 2020 r.

W związku z epidemią w wielu zakładach został obniżony wymiar czasu pracy, a wraz z nim odpowiednio wynagrodzenie za pracę. Takie obniżenie wpłynęło oczywiście na podstawę wymiaru świadczeń z tytułu choroby i macierzyństwa. Obniżenie wymiaru czasu pracy skutkujące spadkiem wynagrodzenia, może mieć wpływ na wysokość podstawy wymiaru zasiłków, ale tylko u tych pracowników, u których ta zmiana wystąpi w miesiącu powstania niezdolności lub w okresie poprzedzającym.

Podstawę wymiaru zasiłków przysługujących pracownikom, chorobowych i opiekuńczych, stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy lub za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, jeśli niezdolność do pracy powstała przed upływem okresu 12 miesięcy. Odstępstwo od tej reguły zachodzi wówczas, gdy w miesiącu, w którym niezdolność do pracy powstała lub w miesiącach wcześniejszych, z których jest obliczana podstawa wymiaru, miała miejsce zmiana w  zakresie wielkości etatu. Wówczas podstawę wymiaru zasiłku stanowi wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru czasu pracy.

Co prawda podstawy wymiaru zasiłku nie ustala się na nowo, jeżeli pomiędzy okresami pobierania zasiłków zarówno tego samego, jak i innego rodzaju nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż trzy miesiąc kalendarzowe. Jednak zasada ta nie obowiązuje, jeśli pomiędzy okresami pobierania zasiłków miała miejsce zmiana wymiaru czasu pracy.

Dnia 9 października 2020 r. weszła w życie ustawa, która zmienia niekorzystne zmiany, które zostały uchwalone tarczą antykryzysową. Niższe zasiłki: chorobowe, opiekuńcze, macierzyńskie, świadczenia rehabilitacyjne, obliczone na podstawie wynagrodzenia obniżonego w związku z COVID-19, można teraz na nowo przeliczyć z zastosowaniem wynagrodzenia, które obowiązywało przed zmianą wymiaru czasu. Świadczenia chorobowe zostaną policzone tak, jak wcześniejsze przed zmianą wymiaru czasu pracy. Korzystne zmiany dotyczą osób, którym pracodawcy na podstawie ustawy antykryzysowej obniżyli wymiar czasu pracy lub wprowadzili mniej korzystne warunki w czasie pobierania zasiłku.

Przeliczenie jest możliwe, jeśli między okresami pobierania zasiłków nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż trzy miesiące kalendarzowe.

Ustawa stanowi, że w przypadku obniżenia wymiaru etatu w związku z COVID -19 lub wprowadzenia mniej korzystnych warunków zatrudnienia nie stosuje się przeliczenia w związku z obniżeniem etatu.

Zmiany wprowadzone przez ustawę nie dotyczą pracownika, o którym mowa w zapytaniu.

Powiązane porady i dokumenty:

Przeliczenie obniżonej podstawy zasiłków - wyjaśnienia ZUS

Obniżenie wymiaru etatu a podstawa zasiłkowa – przykładowy wzór wniosku o przeliczenie podstawy wymiaru

Ponowne przeliczenie podstawy wymiaru świadczeń chorobowych na podstawie przepisów ustawy antycovidowej

 

Podstawa prawna: 
  • ustawa z 7 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 1747),
  • art. 40 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r., poz. 645 ze zm.).
Autor: Renata Gawęcka
REDAKTORZY PROWADZĄCY
Anna Kostecka
Prawnik, specjalistka prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
Sylwia Maliszewska
Ekspert podatkowy

PORADNIA

Odpowiedzi nawet na najtrudniejsze
pytania

Zadaj pytanie ekspertowi »