Zmiana formy prowadzenia działalności gospodarczej – skutki w praktyce

/appFiles/site_128/images/autor/7CDmVH23WZMrFfn.jpeg

Autor: Jolanta Kica

Dodano: 25 listopada 2022

Pytanie: Aktualnie prowadzę działalność gospodarczą w zakresie usług księgowych, natomiast 31 grudnia 2022 r. planuję zamknąć działalność gospodarczą całkowicie. Z dniem 31 października rozwiązałam wszystkie umowy o prowadzenie księgowości z działalności gospodarczej. Od listopada są podpisane nowe umowy na prowadzenie księgowości z klientami na nowo powstałą spółkę z o.o., gdzie jestem wspólnikiem i prezesem. Jest to spółka 2 osobowa 67% do 33% (ja i mąż). Czy tu nikt mi nie zarzuci, że to było przekształcenie? Mam tu na myśli utratę prawa 9% podatku CIT? Ze względu, że posiadam w działalności dużo środków trwałych, ruchomości i nieruchomości będę nadal czynnym podatnikiem VAT(nie złożę VAT-Z przy zamykaniu działalności). Powyższe działanie ma na celu wynajęcie tych środków z działalności do spółki (będzie wystawiana faktura VAT na lokal, samochód, telefon, komputery itp.) Dnia 30 grudnia 2022 r. zamierzam wycofać wszystkie środki trwałe (zakupione na fakturę VAT i oświadczeniami) do majątku prywatnego i wynajem tych środków opodatkowywać w podatku dochodowym jako najem prywatny na 8,50%. Czy powyższe działanie w zakresie wystawienia faktur VAT za wynajem co miesiąc z działalności na spółkę i opodatkowanie w podatku dochodowym jako wynajem prywatny jest prawidłowe mając na uwadze, że 31 grudnia 2022 r. działalność gospodarcza będzie wykreślona (zamknięta) z CEIDG? Czy tu nie będzie problemów z ZUS, że skoro w 2023 są wystawiane faktury VAT, to powinna być prowadzona działalność i obciąży mnie ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym?

Po przeczytaniu tekstu dowiesz się:

  • Czy organy podatkowe nie zakwestionują przekształcenia prowadzonego biznesu;
  • Jak rozliczać najem i jakie ma to skutki w praktyce.

Odpowiedź: Organy podatkowe nie będą mogły przedstawić podatniczce zarzutu braku przekształcenia jej jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o., choćby z tego względu, że w nowym podmiocie obowiązuje inna struktura właścicielska.

Najem (również prywatny), wykonywany stale i odpłatnie, stanowi działalność gospodarczą na gruncie ustawy o VAT. Wynajmujący, będący czynnym podatnikiem VAT, obowiązany jest swoją czynność udokumentować fakturą, jeśli najemcą jest inny podatnik VAT, a czynność nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego od podatku. W tym zakresie, postępowanie Pytającej uznać trzeba zatem za prawidłowe.

Przychody uzyskane z najmu (długoterminowego) prywatnych składników majątku dla spółki z o.o.,  mogą być aktualnie uznane za przychody z najmu prywatnego. 

Restrukturyzacja formy prawnej dla prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej jest wypadkową wielu okoliczności towarzyszących danemu stanowi faktycznemu, niemniej jednak decyzja w tym zakresie pozostawiona została w gestii podatnika.

Przekształcenie formy prowadzenie działalności gospodarczej

W związku z faktem, że konsekwencje przejścia z jednej, do innej formy prowadzenia działalności gospodarczej bywają odmienne, raczej nie ma możliwości, aby organ podatkowy uznał, że podatniczka powinna dokonać kodeksowego przekształcenia swojej jednoosobowej działalności gospodarczej w inny podmiot, zamiast zakładać nową spółkę.

Zarzut taki mógłby się teoretycznie pojawić, gdyby w nowej spółce wszystkie udziały należały do podatniczki. Tymczasem, w sytuacji opisanej w pytaniu, małżonkowie dzielą się kapitałem zakładowym w spółce, co sugeruje, że nie jest już to ta sama działalność, choć może wdawać się taka sama pod względem jej przedmiotu i profilu.

Jak rozliczać przychody z najmu

Wskazujecie Państwo, że podatniczka nie zamierza wykreślać się z rejestru podatników VAT czynnych, a po przekazaniu majątku firmowego do majątku prywatnego, będzie świadczyć na rzecz spółki z o.o. usługę najmu ruchomości i nieruchomości. Podkreślić zatem trzeba, że ustawie o VAT podlega również „prywatny” najem i dzierżawa  rzeczy, jeżeli wypełnia definicję działalności gospodarczej, a więc wówczas, gdy wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych, przynosząc wynajmującemu stałe korzyści z tego tytułu (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT). 

Zobacz też:

To oznacza, że wynajmujący jest uważany za podatnika VAT, który jeżeli posiada status podatnika VAT czynnego, obowiązany jest wystawić fakturę, gdy najemcą lub dzierżawcą jest inny podatnik lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, a najem nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego od podatku.

Skutki dla podatnika

  • W konsekwencji, działanie podatniczki polegające na sporządzeniu dla spółki z o.o. faktury dokumentującej najem za ustalone okresy rozliczeniowe, uznać należy za prawidłowe, a więc zgodne z przepisami obowiązującymi w tym zakresie.
  • Zaakceptować także trzeba rozliczanie przychodów z tzw. najmu prywatnego (ruchomości i nieruchomości), 8,5% stawką ryczałtu ewidencjonowanego.

Opodatkowanie przychodów z najmu w 2023 roku

Od 1 stycznia 2023 r. przychody z najmu rzeczy stanowiących prywatne składniki majątku wynajmującego, opodatkowane będą obligatoryjnie ryczałtem w wysokości 8,5% uzyskanych przychodów do kwoty 100.000 zł. oraz w wysokości 12,5% przychodów- od nadwyżki ponad kwotę 100.000 zł.

Przypomnieć również warto, że uchwałą z 25 maja 2021 r., sygn. akt II FPS 1/21, NSA przesądził, iż przychody z najmu rzeczy niewpisanych do ewidencji środków trwałych prowadzonego przedsiębiorstwa, mogą być przez podatników zawsze rozliczane w źródle „najmem prywatny”, bez względu na liczbę rzeczy objętych najmem oraz wartość przychodów uzyskanych z tego tytułu przez wynajmującego.

Wskazówka eksperta

Podatnik ma swobodę w decydowaniu o tym, czy w zakresie najmu będzie prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT), czy zadeklaruje opodatkowanie osiągniętych przychodów w źródle przychodów najem prywatny (art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy PIT) - o ile wynajmowanych składników majątku nie wpisze do firmowej ewidencji środków trwałych.

Powyższe oznacza więc, że nie ma raczej możliwości zakwestionowania wybranego przez podatniczkę źródła przychodów dla przychodów z najmu rzeczy spółce z o.o.

Autor: Jolanta Kica doradca podatkowy, radca prawny
REDAKTORZY PROWADZĄCY
Anna Kostecka
Prawnik, specjalistka prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
Sylwia Maliszewska
Ekspert podatkowy

PORADNIA

Odpowiedzi nawet na najtrudniejsze
pytania

Zadaj pytanie ekspertowi »