Wynagrodzenie za nadgodziny na umowie zlecenie

Odpowiedź: Tak. Postanowienia umowy zlecenie mogą przewidywać prawo do dodatkowego wynagrodzenia. Trzeba jednak pamiętać, że takie rozwiązanie upodabnia zlecenie do zatrudnienia. Praca w nadgodzinach jest bowiem charakterystyczna dla stosunku pracy.

Umowa zlecenie jest jedną z umów cywilnoprawnych. Przepisy regulujące zasady stosowane przez strony zawierające ten rodzaj umowy, a także prawa i obowiązki stron, zawiera ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.

Ze stosunku powstałego na podstawie umów zlecenie, wynika obowiązek dokonania określonej czynności prawnej lub świadczenia innych usług. Co jednak ważne, wywiązanie się z tego obowiązku odbywa się w warunkach braku podporządkowania zleceniobiorcy kierownictwu dającemu zlecenie. Zgodnie z przepisami prawa, zleceniobiorca zobowiązuje się bowiem do dokonania określonej czynności prawnej dla zleceniodawcy. Czynności i usługi nie muszą być nawet wykonywane osobiście przez przyjmującego zlecenie. Ten rodzaj umowy zalicza się przy tym do zobowiązań starannego działania, a nie zobowiązań rezultatu.

Zgodnie z art. 735 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, jeżeli:

• ani z umowy,
• ani z okoliczności

nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie.

Z kolei, jeśli umowa zlecenie ma charakter odpłatny, to musi określać warunki wynagradzania.

W razie odpłatnego zlecenia, wynagrodzenie należy się przyjmującemu dopiero po wykonaniu zlecenia. Oczywiście, z umowy lub z przepisów szczególnych może wynikać także inaczej.

W umowie należy określić szczegółowe warunki wynagradzania zleceniobiorcy, w tym również prawo do wynagrodzenia z tytułu dodatkowej pracy. A co, jeżeli w treści umowy nie wskazano na dodatkowe wynagrodzenie?

W razie braku postanowień w tym zakresie, zleceniobiorca również może otrzymać dodatkowe wynagrodzenie. W praktyce uznaje się to za dopuszczalne, ponieważ działa na korzyść zleceniobiorcy.

W tym miejscu trzeba wyraźnie zastrzec, że sposób wykonywania pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej nie może być podobny do świadczenia pracy przez osobę, z którą nawiązano stosunek pracy.

Jeśli umowa zlecenie została zawarta zgodnie z prawem, to co do zasady praca w godzinach nadliczbowych nie powinna mieć miejsca. Nie obowiązują bowiem żadne normy czasu pracy.

Wymiar czasu pracy na umowie tego rodzaju nie jest określony.

Należy natomiast pamiętać, że za każdą godzinę pracy na podstawie zlecenia przysługuje wynagrodzenie nie mniejsze niż stawka minimalna obowiązująca w danym roku kalendarzowym, czyli 19,70 zł brutto w 2022 roku.

Ponadto przepisy ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy jednoznacznie stanowią, że przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się:

• do wykonywania pracy określonego rodzaju,
• pracy na rzecz pracodawcy pod jego kierownictwem,
• w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę.

Pracodawca zobowiązuje się do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Zatrudnienie w warunkach określonych wyżej jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy.

Polecanie pracy nadliczbowej (wykonywanej ze swej istoty na zlecenie i pod kierownictwem) może być w razie ewentualnego sporu uznane przez sąd pracy za cechę stosunku pracy.