Uprawnienia rodzicielskie a delegacje służbowe – jakie prawa ma pracownik opiekujący się dzieckiem

/appFiles/site_128/images/autor/g62X1Es9fd8Tn4j.jpeg

Autor: Monika Smolczewska

Dodano: 31 października 2023

Zatrudniamy pracownika, który jest monterem barier. Pracownik zatrudniony jest na umowę o pracę i wykonuje pracę na terenie całej Polski. Wyjazdy w delegację są na porządku dziennym. Jego żona również pracuje. Zwrócił się z zapytaniem czy musi wyjeżdżać w delegację, wychowując córkę, która ma 1,5 roczku. Według przepisów, każdy kto wychowuje dziecko do ukończenia 4 roku życia nie może być zatrudniony w godz. nadliczbowych, porze nocnej i odmówić wyjazdów. służbowych. Czy dobrze interpretuje przepisy nie jestem pewna. 

Odpowiedź:

Pracownik powinien udostępnić pracodawcy odpowiednie dane dotyczące dziecka i złożyć stosowne oświadczenie o zamiarze lub braku zamiaru korzystania z powyższego uprawnienia. Uprawnienie to przysługuje zarówno pracującej matce jak i ojcu dziecka, ale z uprawnienia tego może korzystać tylko jedno z nich.

Pracownika wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 8 roku życia nie można zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej ani delegować poza stałe miejsce pracy bez jego zgody

Na podstawie art. 178 § 2 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1510) pracownika wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 8 roku życia nie wolno bez jego zgody zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie czasu pracy, o którym mowa w art. 139, oraz delegować poza stałe miejsce pracy.

Pracownik powinien dostarczyć pracodawcy odpowiednie dane dotyczące swojego dziecka i złożyć oświadczenie, czy zamierza skorzystać z uprawnień wynikających z opieki nad dzieckiem

Pracownik ma prawo nie wyrazić zgody na delegację, a pracodawca nie może w stosunku do niego wyciągać z tego tytułu żadnych ujemnych konsekwencji. Jest to prawo pracownika – rodzica. Odbycie delegacji może się odbyć tylko za zgodą pracownika, a ewentualna odmowa nie może nieść ze sobą żadnych negatywnych konsekwencji ze strony pracodawcy.

Odnosząc się bezpośredni do pytania, to pracownik powinien udostępnić pracodawcy odpowiednie dane dotyczące dziecka i złożyć stosowne oświadczenie o zamiarze lub braku zamiaru korzystania z powyższego uprawnienia. Uprawnienie to przysługuje zarówno pracującej matce jak i ojcu dziecka, ale z uprawnienia tego może korzystać tylko jedno z nich.

Uprawnienie do odmowy wyjazdów ma zarówno matka, jak i ojciec dziecka, ale tylko jeden z rodziców może z niego korzystać

Niewyrażenie zgody przez pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 8 roku życia na wskazane w przepisie czynności, w tym m.in. delegowanie poza miejsce pracy, ma charakter generalny. Pracodawca jest zatem zobowiązany tak organizować pracę pracownika, aby zastosować się do uprawnień pracownika, jeżeli ten chce z nich skorzystać.

Skorzystanie z przewidzianych w Kodeksie pracy uprawnień rodzicielskich nie powinno stanowić przyczyny wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę. Pracodawca, który wypowiedziałby umowę pracownikowi opiekującemu się dzieckiem do lat 8, wskazując jako uzasadnienie brak zgody pracownika na wyjazdy służbowe mógłby narazić się na zarzut dyskryminacji w zatrudnieniu.

Przepisy zabraniają wypowiadania umowy o pracę pracownikowi, który opiekuje się dzieckiem do lat 8

Pracownicy, którzy łączą pracę zawodową z wykonywaniem funkcji rodzicielskich mają zagwarantowany szereg uprawnień. Jednym z tych uprawnień jest zakaz delegowania poza stałe miejsce pracy. Użyty w art. 178 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1510) zwrot „delegowanie poza stałe miejsce pracy” oznacza pracę poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy.


Zapamiętaj!

Eksperci Czekają na Twoje Pytania!

Zadaj pytanie ekspertowi i uzyskaj odpowiedź w 48 godzin.

Pracowników opiekujących się dziećmi w wieku do 8 lat nie wolno – bez ich zgody – delegować poza stałe miejsce pracy. Uprawnienie to przysługuje zarówno pracującej matce jak i ojcu dziecka, ale z uprawnienia tego może korzystać tylko jedno z nich.

Jeżeli jeden z rodziców przebywa na urlopie rodzicielskim, wychowawczym czy macierzyńskim, to z automatu nie może on korzystać z możliwości odmowy pracy w godzinach nadliczbowych, ponieważ nie pracuje, a więc drugi rodzic ma wtedy możliwość korzystania tego przywileju.

Pracownik powinien udostępnić pracodawcy odpowiednie dane dotyczące dziecka i złożyć stosowne oświadczenie o zamiarze lub braku zamiaru korzystania z powyższego uprawnienia.

Zakaz delegowania poza stałe miejsce pracy ma charakter względny

Zakaz ma charakter względny, uzależniony od decyzji pracownika, który może wyrazić zgodę na delegowanie poza stałe miejsce pracy. Wówczas pracodawca będzie mógł powierzyć pracownikowi taką pracę, nie narażając się na zarzut naruszenia obowiązujących przepisów.

Ze wskazanego wyżej uprawnienia pracownik może korzystać, lecz nie musi.

Pracownik może wyrazić zgodę na wyjazd służbowy w formie pisemnej

Przepisy nie mówią w jakiej formie pracownik powinien udzielić zgody na skierowanie do wykonywania pracy poza siedzibą firmy. Właściwa jednak w tym przypadku będzie forma pisemna. Ponadto, zgoda powinna też być wyrażana przez pracownika każdorazowo, gdy zaistnieje konieczność delegacji. Nie może on jej złożyć generalnie z mocą na wszystkie przyszłe tego typu sytuacje.

Autor: Monika Smolczewska
REDAKTORZY PROWADZĄCY
Anna Kostecka
Prawnik, specjalistka prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
Sylwia Maliszewska
Ekspert podatkowy

PORADNIA

Odpowiedzi nawet na najtrudniejsze
pytania

Zadaj pytanie ekspertowi »