Potrącenia komornicze niealimentacyjne oraz dobrowolne – w jakiej kolejności je dokonywać

Odpowiedź: W przypadku o którym mowa w pytaniu, w pierwszej kolejności należy dokonać potrąceń przymusowych (zajęcie komornicze). Zajęcie to będzie zrealizowane do kwoty wolnej. Pozostała do wypłaty kwota wynagrodzenia pracownika nie spełnia warunków do dokonania pozostałych potrąceń dobrowolnych. W takiej sytuacji pracownik będzie musiał odebrać od pracodawcy pensję bez tych potrąceń. Następnie powinien rozliczyć się z pracodawcą wpłacając kwotę, która winna być potrącona, w kasie firmy lub dokonać przelewu.

Pracodawca nie może potrącić z wynagrodzenia pracownika więcej, niż pozwalają na to przepisy Kodeksu pracy. W razie zbiegu potrąceń przymusowych i dobrowolnych najpierw zaspakajane są te pierwsze; dopiero gdy pozostanie wystarczająca ilość środków i zachowane będą kwoty wolne od potrąceń – ustalone zgodnie z art. 87¹ Kodeksu Pracy, można dalej rozdzielać je pomiędzy kolejnych wierzycieli.  

Wynagrodzenie za pracę wykonywaną w ramach stosunku pracy objęte jest szczególną ochroną.

Zakres tej ochrony wyznacza Kodeks pracy, ustalając zasady dokonywania potrąceń z wynagrodzenia za pracę. Nie mogą one przekroczyć górnej granicy ustalonej odpowiednio do rodzaju egzekwowanego świadczenia oraz, w przypadku potrąceń niealimentacyjnych, naruszać kwoty wolnej od potrąceń.

Od wynagrodzeń za pracę pracodawcy dokonują potrąceń obligatoryjnych zgodnie z art. 87 Kodeksu pracy oraz dobrowolnych według art. 91 Kodeksu Pracy, dla których niezbędna jest zgoda pracownika. Potrącenie – na gruncie prawa pracy – oznacza dopuszczalną lub nakazaną prawem czynność zmniejszenia w określonej wysokości wypłaty przypadającego pracownikowi wynagrodzenia.

W przypadku zbiegu potrąceń obligatoryjnych z dobrowolnymi w pierwszej kolejności potrąca się pierwsze z wymienionych, a dopiero w dalszej kolejności można dokonać potrąceń tzw. dobrowolnych, przy zachowaniu kwoty wolnej.

W myśl art. 87 § 1-2 Kodeksu pracy, z wynagrodzenia za pracę - po odliczeniach składkowo-podatkowych oraz wpłat do pracowniczego planu kapitałowego (PPK), jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania - potrąceniu podlegają (w podanej kolejności):

• sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
• sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
• zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,
• kary pieniężne przewidziane w art. 108 Kodeksu pracy.