Faktura korygująca w związku z przyznanym rabatem – jak rozliczyć

Odpowiedź: W podatku dochodowym, fakturę korygującą sporządzoną z powodu innych okoliczności aniżeli błąd lub pomyłka w fakturze pierwotnej, ujmuje się zawsze na bieżąco, pod datą wystawienia dokumentu korygującego. A więc faktura potwierdzająca przyznanie nabywcy rabatu potranskacyjnego, powinna zostać ujęta podatkowej księdze w styczniu 2023 r.

Z kolei na gruncie VAT, dla nabywcy nie ma w ogóle znaczenia fakt oraz moment wystawiania faktury korygującej, dokumentującej przyznany mu upust. Nabywca ma obowiązek pomniejszyć wcześniej odliczony podatek naliczony w tym okresie rozliczeniowym, w którym- zgodnie z umową kontrahentem, przyznano mu rabat (tj. gdy spełniły się uzgodnione warunki dla wypracowania rabatu). Miało to miejsce w grudniu 2022 r. lub w styczniu 2023 r.

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 1m ustawy PIT, w przypadku gdy korekta przychodu podatkowego nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty przychodu dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie przychodów osiągniętych w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, a w przypadku braku faktury- inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.

Redakcja przytoczonego przepisu nakazuje zatem przyjąć, że momentem decydującym o terminie ujęcia przez kupującego faktury korygującej sporządzonej z innego powodu aniżeli błąd lub pomyłka, jest dzień wystawienia faktury korygującej. Otrzymana faktura korygująca będzie ewidencjonowana na bieżąco, tj. w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona. Przyczyną wystawienia faktury korygującej nie był bowiem ani błąd rachunkowy, ani inna oczywista omyłka, lecz nowa okoliczność (tj. przyznanie rabatu nabywcy). Tym samym, wartość faktury korygującej powinna zostać zarejestrowana w księdze przychodów i rozchodów w styczniu 2023 r., tj. w miesiącu jej wystawienia.

Dla prawidłowego rozliczenia faktury korygującej na gruncie PIT nie ma znaczenia okoliczność prowadzenia podatkowej księgi metodą memoriałową. Wskazać bowiem trzeba, że metoda ta odnosi się raczej do sposobu ewidencjonowania kosztów uzyskania przychodów w podatkowej księdze, jednakże innych niż zakup towarów handlowych.

Jeśli chodzi o podatek VAT, pytacie Państwo, czy „odliczenie Vat naliczonego za styczeń 2023 (i ewentualnie kolejne 3 miesiące) będzie prawidłowe”. Otóż zauważyć trzeba, że w przypadku opisanym w pytaniu, mamy do czynienia - nie z odliczeniem VAT (podatek ten już dawno został obliczony), a z korektą (zmniejszeniem) dokonanego uprzednio odliczenia.

Dla obowiązku pomniejszenia podatku naliczonego przez nabywcę towarów handlowych - w przypadku obniżenia podstawy opodatkowania u sprzedawcy, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze pierwotnej z wykazanym podatkiem, nie jest ważny sam moment otrzymania faktury korygującej, a moment uzgodnienia ze sprzedawcą warunków obniżenia podstawy opodatkowania oraz moment spełnienia tych uzgodnionych warunków.

Kiedy to nastąpiło - nie zostało doprecyzowane w treści pytania. Najprawdopodobniej uzgodnienie warunków obniżenia wartości zakupów przez sprzedawcę z nabywcą miało miejsce jakiś czas temu i określone zostało w umowie sprzedaży, wzorcu umownym, regulaminie sklepu itp.

Spełnienie się uzgodnionych warunków mogło mieć miejsce np. w momencie zrealizowania przez nabywcę określonego wolumenu zakupów, w momencie rozliczenia tych zakupów przez sprzedawcę lub w momencie poinformowania nabywcy o przekroczeniu określonego pułapu zakupów i przyznaniu mu upustu. Będzie to wynikało z warunków sprzedaży, a więc jest również rezultatem uzgodnień stron. Jest to przesłanka ruchoma, indywidulana, w każdym przypadku może być inaczej.

Jeżeli zatem do spełnienia się uzgodnionych warunków zmniejszenia wartości dokonanych zakupów u tego konkretnego sprzedawcy doszło już w grudniu 2022 r., to podatnik ma obowiązek zmniejszyć podatek naliczony, odliczony z faktur zakupu towarów handlowego za okres październik-grudzień 2022 r., w pliku JPK_VAT składanym za grudzień 2022 r.

Jeśli natomiast spełnianie się warunków przyznania rabatu kupującemu miało miejsce w styczniu 2023 r., to korekta VAT naliczonego powinna zostać ujęta dopiero w rozliczeniach stycznia 2023 r.