PIT-11 – gdzie wykazuje się opodatkowane przychody pracownika, od ukończenia wieku emerytalnego

/appFiles/site_128/images/autor/g62X1Es9fd8Tn4j.jpeg

Autor: Monika Smolczewska

Dodano: 26 kwietnia 2023
PIT-11 – gdzie wykazuje się opodatkowane przychody pracownika, od ukończenia wieku emerytalnego

W jakim polu PIT-11 powinny być wykazane przychody ze stosunku pracy emerytów – ukończony wiek emerytalny, nie złożyli wniosku o spełnieniu warunków dla tzw. ulgi dla seniora. Przykładowo wynagrodzenie miesięczne z umowy o pracę pracownika wynosi 4.000 zł - wynagrodzenie do osiągnięcia wieku emerytalnego 3*4.000 zł = 12.000 zł poz. w PIT 11 29 - 1 kwietnia osiąga wiek emerytalny 9*4000 zł = 36.000 zł poz. 43 w PIT-11. Czy błędem jest wpisanie całego wynagrodzenia 12*4.000 zł = 48.000 zł w PIT-11 w pozycji 29? Czy wynagrodzenie emeryta z umowy o pracę po osiągnięciu wieku emerytalnego (pobierającego emeryturę od 3 lat) powinno się wpisywać w poz. 29 czy 43 PIT-11?

Przychody opodatkowane pracownika, od ukończenia wieku emerytalnego (60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn) wykazuje się w wierszu 3 druku PIT 11 (29) bez względu na to czy osoba ta pobiera świadczenia emerytalne, czy nie.

Przychody ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych uzyskane przez podatnika przed ukończeniem ww. wieku płatnik wykazuje w wierszu 1, odpowiednio przychody z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy płatnik wykazuje w wierszu 6, a z zasiłków macierzyńskich – w wierszu 12.

Dlatego błędem jest wykazywanie w wierszu 1 druku PIT 11 (29) dochodów całego roku podatkowego pracownika, który w trakcie tego roku osiągnął wiek emerytalny.

Odnosząc się do drugiego pytania, to opodatkowane przychody emerytów pobierających emeryturę wpisujemy w miejsce dedykowane tym dochodom, czyli w wiersz 3 w pozycji 43 lub 48.

Na mocy art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy, z umów zlecenia, z zasiłku macierzyńskiego oraz z pozarolniczej działalności gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30c albo art. 30ca ustawy o PIT albo ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, otrzymane przez podatnika po ukończeniu 60. roku życia w przypadku kobiety i 65. roku życia w przypadku mężczyzny, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł pod warunkiem, że podatnik podlega z tytułu uzyskania tych przychodów ubezpieczeniom społecznym oraz podatnik, mimo nabycia uprawnienia, nie otrzymuje emerytury lub renty rodzinnej.  Zwolnienie to nazywane jest ulgą dla seniorów lub PIT-0.

Ulga dla seniorów przysługuje osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, wykonującym umowę zlecenia lub prowadzącym działalność gospodarczą, które mimo nabycia praw emerytalnych w związku z osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego nie pobierają świadczeń, lecz kontynuują zatrudnienie lub prowadzą działalność gospodarczą. Z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy PIT wynika, że zwolnione z podatku są przychody otrzymane przez podatnika, który mimo nabycia uprawnienia (prawa) do emerytury / renty, tego świadczenia nie otrzymuje. Tym samym, warunek „nieotrzymywania emerytury / renty” jako warunek do zastosowania ww. zwolnienia podatkowego powinien być spełniony na moment otrzymania przychodu, tj. np. na moment wypłaty wynagrodzenia ze stosunku pracy (por. interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22 kwietnia 2022 r., sygn. 0112-KDIL2-1.4011.111.2022.2.KF).

Zwolnienie powyższe jest stosowane na wniosek podatnika.

Zgodnie z informacjami zawartymi na PIT-11 w wierszu 3 należy wykazywać należności z tytułów wymienionych w wierszu 1, otrzymane przez podatników od ukończenia wieku emerytalnego. Wiersz ten wypełnia się, jeżeli płatnik w trakcie roku pobierał od tych przychodów zaliczki na podatek w sytuacji, gdy podatnik nie złożył płatnikowi oświadczenia o spełnieniu warunków do stosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o PIT (tzw. ulgi dla seniora) albo z powodu przekroczenia limitu przychodu zwolnionego od podatku (sumy kwot wykazanych w poz. 109 i 114), gdy zwolnienie było stosowane w trakcie roku.

W wierszu tym należy wykazać przychody uzyskane przez podatników po ukończeniu 60. roku życia w przypadku kobiety i 65. roku życia w przypadku mężczyzny, pod warunkiem, że podatnik podlega z tytułu uzyskania tych przychodów ubezpieczeniom społecznym w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

W wierszach tych należy wykazać kwoty kosztów uzyskania przychodów oraz sumy zaliczek na podatek pobranych przez płatnika.

Przychody ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych uzyskane przez podatnika przed ukończeniem ww. wieku płatnik wykazuje w wierszu 1, odpowiednio przychody z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy płatnik wykazuje w wierszu 6, a z zasiłków macierzyńskich – w wierszu 12.

Ulga dla seniorów – PIT 0

Zgodnie z art. 21 pkt 154 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku są przychody otrzymane przez podatników po ukończeniu 60 lat (kobiety) i 65 lat (mężczyźni) uzyskane z:

  • umowy o pracę, stosunku służbowego, pracy nakładczej;
  • umowy zlecenia;
  • pozarolniczej działalności gospodarczej (skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt, ulga IP BOX)

– do wysokości 85 528 zł pod warunkiem, że podatnik podlega ubezpieczeniom społecznym w rozumieniu Ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych.

Kto może skorzystać z ulgi

Z ulgi mogą korzystać kobiety powyżej 60. roku życia oraz mężczyźni powyżej 65. roku życia, jeżeli nie otrzymują mimo nabycia uprawnienia:

  • emerytury lub renty rodzinnej z KRUS,
  • emerytury lub renty rodzinnej z mundurowych systemów ubezpieczeń,
  • emerytury lub renty rodzinnej z ZUS,
  • świadczeń pieniężnych w związku ze zwolnieniem ze służby stałej funkcjonariusza służby mundurowej,
  • uposażenia przysługującego sędziemu w stanie spoczynku lub uposażenia rodzinnego.

Na potrzeby stosowania ulgi dla pracujących seniorów uznaje się, że uprawnienie do emerytury nabywa z chwilą ukończenia 60 dla kobiety i 65 dla mężczyzny. Nie ma konieczności składania wniosku do ZUS o emeryturę i otrzymania decyzji. A zatem uprawnienia do świadczenia emerytalnego nie trzeba potwierdzać. To samo dotyczy renty.

Jak skorzystać z ulgi?

Aby skorzystać z ulgi, pracownik musi złożyć pracodawcy oświadczenie o spełnianiu warunków do skorzystania z niej - nie może pobierać emerytury mimo posiadania do niej prawa. Pracownik pod groźbą odpowiedzialności karnej zobowiązuje się do poinformowania pracodawcy o każdej zmianie mającej wpływ na obliczanie podatku dochodowego.

Jeżeli pracownik spełnia warunki do zastosowania „ulgi dla seniora” rozliczy ją sam w zeznaniu rocznym.

Pracownik, który w trakcie roku osiągnął wiek emerytalny, nie złożył oświadczenia PIT 0 i w tym samym roku podatkowym zaczął pobierać emeryturę (czyli stracił prawo do „ulgi na seniora”) będzie miał prawo w rozliczeniu rocznym za rok podatkowy rozliczyć „ulgę dla seniora” od wszystkich faktycznie uzyskanych przychodów ze stosunku pracy i zasiłku macierzyńskiego w okresie od ukończenia wieku emerytalnego do dnia poprzedzającego dzień wpływu pierwszej emerytury na konto. Ponieważ w poz. 43 PIT-11 (29) wykazane są opodatkowane przychody po ukończeniu wieku emerytalnego uzyskane do końca roku podatkowego, w celu rozliczenia „ulgi dla seniora” pracownik powinien wystąpić do pracodawcy o wydanie zaświadczenia o wysokości uzyskanych przychodów uzyskanych w okresie od ukończenia wieku do pobrania przez niego pierwszej emerytury. W zaświadczeniu tym pracodawca powinien wskazać przychody podlegające rozliczeniu w ramach „ulgi dla seniora” oraz podać wysokość składek na ubezpieczenia społeczne od tych przychodów, gdyż składki te od przychodów zwolnionych z opodatkowania nie podlegają odliczeniu od dochodu w PIT rocznym.

Podstawa prawna: 
  • 21 ust. 1 pkt 154 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U.2022 r. poz. 2647),
  • Ustawa z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105).
Autor: Monika Smolczewska
Słowa kluczowe:
PIT-11
REDAKTORZY PROWADZĄCY
Anna Kostecka
Prawnik, specjalistka prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
Sylwia Maliszewska
Ekspert podatkowy

PORADNIA

Odpowiedzi nawet na najtrudniejsze
pytania

Zadaj pytanie ekspertowi »