Kody GTU 2021 – poznaj najnowsze interpretacje i wiążące informacje stawkowe

Od 1 lipca 2021 r. nie ma obowiązku używania kodów „GTU” przy rejestracji dokumentów sprzedaży, jeżeli dana sprzedaż dokonywana przez podatnika została udokumentowana w jeden z następujących sposobów:

• jako dokument wewnętrzny oznaczony w ewidencji JPK_V7 kodem „WEW”,

• dokumentem zbiorczym raportem z kasy rejestrującej oznaczonym w ewidencji JPK_V7 kodem „RO”.

Problemy, jak zwykle pojawiają się, gdy zmienione przepisy należy stosować w praktyce. Podatnicy jednak nie są na straconej pozycji, ponieważ wydano wiele przydatnych interpretacji indywidualnych, a także wiążących informacji stawkowych (WIS).

Towary i usługi, co do których istnieje obowiązek oznaczania w ewidencji VAT specjalnymi kodami (tzw. GTU), zostały wymienione w rozporządzeniu. Jest to w sumie 10 grup towarów i 3 grupy usług. Kwestie tych obowiązków budzą cały czas kontrowersje, tym bardziej że doszła tu jeszcze nowelizacja z 1 lipca 2021 r. Na szczęście w tym zakresie wydano wiele przydatnych interpretacji indywidualnych, a także – co zdaje się być niedoceniane – wiążących informacji stawkowych (WIS).

Warto mieć na uwadze, że zgodnie z art. 42b ust. 4 ustawy o VAT - wniosek o wydanie WIS może zawierać żądanie sklasyfikowania towaru albo usługi na potrzeby stosowania przepisów ustawy oraz przepisów wykonawczych wydanych na jej podstawie, innych niż dotyczące określenia stawki podatku.

Zatem wniosek o WIS nie musi wiązać się tylko z wątpliwościami co do stawki, ale np. wiązać się z koniecznością ustalenia, czy wystąpi obowiązkowy split payment lub czy w właśnie w ewidencji stosować oznaczenia GTU. Choć z drugiej strony – Dyrektor KIS jest jednak zdania, że w zakresie „wykazywania GTU” należy zwrócić się o interpretację.

1. Sprzedaż części zamiennych do komputerów i pakietów oprogramowania systemów operacyjnych (GTU 06)

Interpretacja dyrektora KIS z 13 sierpnia 2021 r. nr 0111-KDIB3-3.4012.140.2021.2.PK. 

Podatnik miał wątpliwość, czy w przypadku sprzedaży części zamiennych do komputerów wraz z ich montażem oraz sprzedaży oprogramowania, iż strona dokonuje sprzedaży (dostaw) towarów które w ww. ewidencjach winny być oznaczone symbolem GTU 06, o którym to symbolu mowa w § 10 ust. 3 pkt 1 lit. f rozporządzenia.

Dyrektor KIS wyjaśnił jednak, że w przypadku towarów sklasyfikowanych pod symbolem PKWiU 26.20.1 obowiązek oznaczenia symbolem GTU 06, dotyczy wyłącznie sprzedaży komputerów i pozostałych maszyn do automatycznego przetwarzania danych i nie odnosi się do sprzedaży części komputerowych, w tym, wraz z ich montażem, zaliczonych do grupowania PKWiU 26.20.4. Stąd dostawa części komputerowych wraz z montażem, w ramach której świadczeniem dominującym jest dostawa części komputerowych, sklasyfikowanych przez podatnika pod symbolem PKWiU 26.20.4, nie podlega oznaczeniu kodem GTU_06.

Z kolei w odniesieniu do sprzedaży samego oprogramowania (bez dysków twardych), sklasyfikowanej przez podatnika pod symbolem PKWiU 62.09.2, jako „Pozostałe usługi w zakresie technologii informatycznych i komputerowych, gdzie indziej niesklasyfikowane”, organ stwierdził, że sprzedaż takich usług nie podlega oznaczeniu kodem GTU_06. Jak wynika bowiem z treści § 10 ust. 3 pkt 1 lit. f ww. rozporządzenia, bo oznaczenie to dotyczy dostawy towarów w postaci urządzeń elektronicznych oraz części i materiałów do nich, określonych w poz. 7-9, 59-63, 65, 66, 69 i 94-96 załącznika nr 15 do ustawy o VAT.

Również sprzedaż oprogramowania dokonywana w pakiecie z dyskiem twardym, stanowiąca świadczenie kompleksowe, w ramach którego czynnością dominującą jest sprzedaż oprogramowania objęta PKWiU 62.09.2, nie podlega GTU 06. Pozycje 94 i 95 załącznika nr 15 do ustawy o VAT odnoszą się bowiem do dostawy dysków SSD dokonywanej w ramach Pakietów oprogramowania systemów operacyjnych sklasyfikowanych do PKWiU 58.29.11.0 oraz Pakietów pozostałego oprogramowania użytkowego sklasyfikowanych do PKWiU 58.29.29.0 (czyli w ramach Usług związanych z wydawaniem pozostałego oprogramowania).

Natomiast sprzedaż oprogramowania dokonywana przez podatnika nie została sklasyfikowana do grupowania PKWiU 58.29.11.0 oraz 58.29.29.0., lecz do PKWiU 62.09.2. Z tego też względu sprzedaż ta nie mieści się w zakresie poz. 94 i 95 załącznika nr 15 do ustawy o VAT, do których odwołuje się § 10 ust. 3 pkt 1 lit. f ww. rozporządzenia, a zatem nie podlega oznaczeniu kodem GTU 06.

2. Usługi niematerialne a GTU 12

Interpretacja dyrektora KIS z 30 czerwca 2021 r. nr 0114-KDIP4-2.4012.40.2021.2.KS.

Ta interpretacja została wydana 30 czerwca 2021 r. (podczas gdy 1 lipca stosowny przepis uległ nowelizacji), niemniej jednak nie oznacza to „automatycznej dezaktualizacji” interpretacji. Wprost przeciwnie – mimo że we wcześniejszym stanie prawnym nie odnoszono się bezpośrednio do klasyfikacji PKWiU, to zarówno podatnik, jak i organ miały ją na uwadze, zaś nowe brzmienie przepisu rozporządzenia właśnie potwierdza tezy z interpretacji.

Z interpretacji dyrektora KIS wynikało, że:

1) Usługa przygotowania dokumentacji/operatu – tu podatnik przedstawił dość interesującą koncepcję, że skoro mamy do czynienia z umową o dzieło (umowa rezultatu), która kończy się przekazaniem szczegółowej dokumentacji świadczeniobiorcy, to nie mamy do czynienia z usługą o charakterze niematerialnym. Innego zdania było organ, biorąc pod uwagę rodzaj prowadzonej działalności polegającej na konsultingu (doradzaniu) z obszaru ochrony środowiska, a także charakter czynności wykonywanych przez specjalistę w ramach przygotowania dokumentacji/operatu składanej do właściwego organu, celem uzyskania decyzji w zakresie ochrony środowiska. Dyrektor KIS przyjął, że jeżeli świadczenie polegające na przygotowaniu dokumentacji/operatu mieściło się w PKWiU pod symbolem 74.90.13 jako usługa odrębna (samoistna, pojedyncza) albo stanowiło element świadczenia kompleksowego, którego elementem dominującym była usługa sklasyfikowana pod symbolem PKWiU 74.90.13 to przedmiotowe usługi objęte byłyby dyspozycją § 10 ust. 3 pkt 2 lit. b) rozporządzenia. W konsekwencji podatnik ma obowiązek stosowania w ewidencji oznaczenia GTU 12.

2) Usługi w zakresie Bazy Danych o Odpadach (BDO) – obsługa, sprawozdania, ewidencje itp., tu również elementem dominującym jest usługa objęta symbolem PKWiU 74.90.13 (usługi doradztwa w sprawach środowiska naturalnego).

3) Również inne usługi (np. prowadzenie usług w zakresie uzupełniania bazy danych o emisjach gazów i pyłów, usług w zakresie naliczania opłat za korzystanie ze środowiska, audyt, inwentaryzacja) – o ile elementem dominującym była usługa sklasyfikowana pod symbolem PKWiU 74.90.13, to wystąpi to oznaczenie GTU_12.

4) Pomiary i badania – usługa sprowadza się tylko i wyłącznie do przeprowadzenia pomiarów oraz pobrania próbek bez oceny zebranego materiału, zatem usługa obejmuje pobranie próbek, wykonanie pomiarów, wykonanie sprawozdania z otrzymanych wyników pomiarów i badań zestawiając tabelarycznie te dane wartościami dopuszczalnym, bez czynności doradczych – zakres usług dotyczy badań o charakterze komercyjnym, nie mieszczą się one w obszarze nauki (nie dotyczą badań podstawowych, stosowanych ani prac rozwojowych), a zatem nie mieszczą się one w PKWiU 72 (badań naukowych i prac rozwojowych); usługi te nie podlegają oznaczeniu kodem GTU w ewidencji JPK, jeżeli nie mieszczą się one w dziale 72 PKWiU oraz nie są objęte symbolem 74.90.13 ani żadnym innymi symbolem PKWiU, który został wskazany w zakresie usług doradczych.

3. Smartwatch a GTU 06

WIS dyrektora KIS z 7 lipca 2021 r. nr 0115-KDST1-1.440.133.2021.2.MG.

Na wstępie trzeba zastrzec, że niestety WIS daje odpowiedź w zakresie Nomenklatury Scalonej (CN), podczas gdy np. w załączniku nr 15 do ustawy towary są oznaczone symbolami PKWiU. Wydana WIS dotyczyła tzw. smartwatcha – chodzi o zegarek bez wskazówek, naręczny spełniający funkcje tradycyjnego zegarka oraz dodatkowo posiadający funkcje zegarka sportowego.

Niestety organ zawarł wprawdzie pouczenie, że „(…) W celu potwierdzenia, czy istnieje obowiązek oznaczenia towaru (świadczenia kompleksowego) symbolem GTU_06 w ewidencji dokonywanych dostaw prowadzonej na potrzeby podatku od towarów i usług, Wnioskodawca może wystąpić z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług”. Jednak warto przynajmniej odnotować, iż z WIS wynika, że smartwatch to „bardziej telefon, niż zegarek”. Organ wyjaśnił bowiem, że zgodnie z tytułem pozycji 8517 Nomenklatury scalonej, obejmuje ona „Aparaty telefoniczne, włączając telefony do sieci komórkowych lub do innych sieci bezprzewodowych; pozostała aparatura do transmisji lub odbioru głosu, obrazów lub innych danych, włączając aparaturę do komunikacji w sieci przewodowej lub bezprzewodowej (takiej jak lokalna lub rozległa sieć komputerowa), inna niż aparatura nadawcza i odbiorcza objęta pozycją 8443, 8525, 8527 lub 8528”.

Warto też odnotować również, że smartwatch zalicza się zgodnie z PKWiU do grupowania 26.30.22.0 – telefony dla sieci komórkowych lub dla innych sieci bezprzewodowych (zob. przykładowo: interpretacja indywidualna Dyrektora IS w Warszawie z 20 stycznia 2017 r., 1462-IPPP3.4512.841.2016.2.JŻ – chodziło tu o stary stan prawny i odwrotne obciążenie).

Można więc wnioskować, że sprzedaż smartwatchy to nie „sprzedaż zegarków i biżuterii” (nieobjęta GTU), ale sprzedaż urządzenia, o którym mowa w poz. 63. załącznika nr 15 do ustawy.

4. Wynajem ładowarki kołowej bez GTU 13

WIS dyrektora KIS z 18 maja 2021 r. nr 0112-KDSL2-2.440.58.2021.3.IP.

We wniosku o WIS podatnik wskazał, że świadczy usługę najmu ładowarki kołowej wraz z operatorem do obsługi generalnych wykonawców projektów

drogowych w związku z prowadzonymi pracami budowlanymi. Miał tym samym wątpliwość, czy winien dokonywać oznaczenia GTU 13.

Dyrektor KIS również wskazał, że kwestia, czy na podatniku spoczywa obowiązek oznaczania usługi symbolem GTU 13 w ewidencji, może być rozstrzygnięta w drodze interpretacji indywidualnej. Jednak wyjaśnił, że w dziale 43 PKWiU ujęty jest wynajem sprzętu z operatorem sklasyfikowany w odpowiednich grupowaniach obejmujących roboty budowlane wykonywane przy jego użyciu.

To zaś pośrednio dowodzi, że usługa taka nie będzie objęta oznaczeniem GTU 13. Odnosi się ono bowiem tylko do usług transportowych i gospodarki magazynowej (PKWiU 49.4, 52.1). Można również śmiało wywodzić, że dotyczy to zarówno stanu prawnego do 30 czerwca 2021 r., jak i od 1 lipca 2021 r.

5. Dodatki do paliw bez GTU 02

Interpretacja dyrektora KIS z 26 kwietnia 2021 r. nr 0112-KDIL1-2.4012.90.2021.1.PM.

Czym innym są dodatki do paliw czy dodatki do olejów, a czym innym same paliwa czy oleje. Dodatki do paliw silnikowych nie spełniają warunku przeznaczenia do napędu silników spalinowych ani do celów opałowych. Nie stanowią zatem paliw silnikowych ani paliw opałowych. Ich bezpośrednim przeznaczeniem nie jest napęd silników, ale poprawa właściwości układów paliwowych.

Paliwami silnikowymi są wyroby, które same w sobie są przeznaczone do użycia, oferowane na sprzedaż lub używane do napędu silników spalinowych. Natomiast ze względu na fakt, że dodatków do paliw, podatnik nie przeznacza do użycia, nie oferuje na sprzedaż, ani nie używa do napędu silników spalinowych, nie spełniają definicji z art. 86 ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym, jako paliwa silnikowe.

Stąd w przypadku sprzedaży krajowej przez podatnika preparatów będących dodatkami do paliw nie należy stosować oznaczenia GTU 02 (zob. też: interpretacje dyrektora KIS z 14 września 2020 r. nr 0112-KDIL1-2.4012.336.2020.2.PM, dotyczącą braku obowiązkowego MPP w analogicznym przypadku – dodatki do paliw).

6. Przekazanie leasingowanego bądź poleasingowego samochodu klientowi jako usługa transportowa a GTU 13

WIS dyrektora KIS z 14 maja 2021 r. nr 0112-KDSL2-2.450.1204.2020.3.EZ

Dyrektor KIS analizował tu usługę (świadczenie kompleksowe), na której treść składały się następujące elementy: obsługa pojazdów poleasingowych obejmująca umówienie się z klientem firmy leasingowej na odbiór auta, dokonanie opisu stanu samochodu w aplikacji elektronicznej, relokację samochodu na autotransporterze, mycie i czyszczenie samochodu, przechowywanie auta, sporządzenie protokołu i wydanie auta nowemu użytkownikowi.

Uznano, że podstawowym celem klienta wnioskodawcy (tj. firmy leasingowej) jest dostarczenie samochodu do miejsca, skąd samochód ten będzie mógł być odebrany przez kolejnego użytkownika. Usługi składające się na świadczenie kompleksowe prowadzą więc do realizacji określonego celu, jakim jest relokacja samochodu do określonego miejsca.

Organ wyjaśnił, że usługa będąca przedmiotem analizy spełnia kryteria i posiada właściwości dla usług objętych klasą PKWiU 49.41 „TRANSPORT DROGOWY TOWARÓW”. To zaś pośrednio dowodzi, że wystąpi obowiązek zastosowania oznaczenia GTU 13.

7. Wykazanie na fakturze i w plikach JPK kodów GTU towarów wykorzystywanych do realizacji usługi

Interpretacja dyrektora KIS z 19 maja 2021 r. nr 0113-KDIPT1-3.4012.25.2021.3.ALN.

Wątpliwości podatnika wynikały z faktu, że prowadzi on warsztat samochodowy. Działalność ta wiąże się więc z wykorzystaniem towarów i usług, których dotyczą kody GTU_03 i GTU_07. Podatnik nie prowadzi jednak handlu częściami samochodowymi, olejami, ani też czynnikiem do instalacji klimatyzacji samochodowej R134A. Działalność ta polega natomiast na świadczeniu usługi, do której zrealizowania wykorzystuje zakupione części samochodowe oznaczone kodami GTU z grupy 03 i 07. Podatnik wskazał też, że czynnik do napełniania klimatyzacji w pojazdach jest oznaczony kodem z grupy 11.

Przy czym w związku np. z naprawami usterek w samochodzie niezbędne jest uprzednie zakupienie towarów oznaczonych kodami GTU. Na fakturze za usługę podatnik prowadzący warsztat nie wyszczególnia towarów. Na fakturze jest zaś wykazana usługa, czyli np. naprawa układu hamulcowego. Kwota na fakturze zawiera łączną cenę za towary użyte do naprawy plus cenę za robociznę.

Organ wyjaśnił, że mamy tu do czynienia ze świadczeniem kompleksowym. W analizowanym przypadku podatnik realizuje zaś świadczenie polegające na wykonaniu kompleksowej usługi naprawy pojazdów (a nie usługę sprzedaży części samochodowych.).

Zatem ma miejsce kompleksowa usługa naprawy pojazdów, zaś nabyte towary stanowią dodatkowe elementy niezbędne do wykonania tej usługi na rzecz klienta. Tym samym podatnik dokonuje jednego kompleksowego świadczenia, w skład którego – jak wynika z opisu sprawy – wchodzą również towary objęte obowiązkowym oznaczania w ewidencji symbolem GTU 03 i GTU 07.

Zdaniem dyrektora KIS - transakcja nie jest objęta obowiązkiem stosowania w części ewidencyjnej JPK_VAT z deklaracją oznaczenia GTU 3 lub GTU 7. Dodatkowo nie wchodzi tu też w grę GTU_11, bowiem usługi napełniania instalacji klimatyzacji w samochodach nie stanowią usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w przepisach ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.