Kto ma obowiązek wydania paragonu fiskalnego? Kary za oszustwa paragonowe

Dodano: 5 września 2022
Kto ma obowiązek wydania paragonu fiskalnego? Kary za oszustwa paragonowe

Ministerstwo finansów w ramach akcji We paragon i nie daj się oszukiwać, przypomną, które podmioty mają obowiązek wydawania paragonów. Na stronie internetowej Ministerstwa Finansów wyjaśniono również, dlaczego odebranie paragonu jest ważne oraz przypomina o kontrolach KAS w tym zakresie.

Z artykułu dowiesz się m.in.:

  • Jakie znaczenie ma odebranie paragonu po zakończeniu transakcji?
  • W jaki sposób KAS kontroluje, czy przedsiębiorcy wydają paragony?
  • Na co zwracać uwagę podczas kontroli, jakie dokumenty musi okazać kontrolujący?
  • Którzy przedsiębiorcy mają obowiązek wydania paragonu?
  • Na czym polegają tzw. oszustwa paragonowe?
  • Jak wygląda prawidłowo wystawiony paragon?
  • Co grozi za niewydanie paragonu klientowi?
  • Jak konsument może zgłosić nieprawidłowości dotyczące wydawania paragonów?

KAS sprawdza, czy sprzedawcy realizują obowiązek wydania paragonu

Krajowa Administracja Skarbowa prowadzi stałe działania ukierunkowane na uszczelnianie systemu podatkowego. Jednym z kluczowych narzędzi są nabycia sprawdzające.

Nabycie sprawdzające polega na tym, że pracownicy KAS incognito nabywają towary lub usługi w celu sprawdzenia czy sprzedaż jest rejestrowana na kasie fiskalnej, a paragon wydawany klientowi.

Zgodnie z art. 94k ustawy z 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej, urzędnicy są uprawnieni do sprawdzenia wszystkich podmiotów zobowiązanych do rejestrowania sprzedaży na kasach fiskalnych.

Nabycie sprawdzające może dotyczyć sprzedawców prowadzących działalność na ulicznych straganach, w małych punktach handlowych i gastronomicznych, hotelach, restauracjach, obiektach świadczących usługi rozrywkowe, SPA itp.

Co sprzedawca może zarobić z nieodebranym paragonem?

Niewydany paragon może posłużyć do oszustwa polegającego na uchyleniu się od obowiązku zapłacenia podatku. Dysponując paragonem przedsiębiorca może anulować transakcję. Podatnik może również wystawić tzw. pustą fakturę i wyłudzić podatek VAT.

Kto przeprowadza kontrole w formie nabyć sprawdzających?

Kontrole w formie nabyć sprawdzających mogą być przeprowadzone przez pracowników lub funkcjonariuszy urzędów skarbowych, urzędów celno-skarbowych.

Dokumentacja fotograficzna i video – tak, ale bez utrwalenia wizerunku urzędnika

Na potrzeby sporządzenia dokumentacji na miejscu kontroli można wykonywać zdjęcia, filmy i nagrywać dźwięk. Niedopuszczalne jest jednak utrwalanie w jakikolwiek sposób wizerunku kontrolującego urzędnika, a tym bardziej rozpowszechnianie go bez jego zgody, bowiem narusza to m.in. art. 23 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.

Takie działanie traktowane jest jako naruszenie dóbr osobistych oraz może być uznane za występek zagrożony karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności.

Osoba przeprowadzająca kontrolę musi mieć przy sobie ważną legitymację służbową oraz stałe upoważnienie udzielone przez naczelnika urzędu skarbowego lub urzędu celno-skarbowego.

Czym są tzw. oszustwa paragonowe i co za nie grozi?

Niewydrukowanie paragonu po zakończonej transakcji oznacza uniknięcie obowiązku zapłacenia podatku dochodowego. Umożliwia bowiem zatajenie przeprowadzenia transakcji handlowej.

Za niewystawienie paragonu przedsiębiorcy grozi kara grzywny w wysokości do 15 050 złotych.

Jak wygląda prawidłowo wystawiony paragon fiskalny?

Warto zwrócić uwagę na prawidłowo wystawiony paragon. Zdarza się, że zamiast niego klientowi wydawany jest odpowiedzenie zapłaty kartą płatniczą. Taki wydruk z karty stanowi wyłącznie dowód zapłaty kartą debetową lub kredytową. Nie zastępuje on paragonu fiskalnego.

Paragon fiskalny musi zawierać:

  • oznaczenie „paragon fiskalny”
  • numer NIP, nazwę i adres sprzedawcy,
  • logo fiskalne i numer unikatowy kasy.

Nie każdy paragon musi mieć postać wydruku z kasy fiskalnej. Od 2020 r. sprzedawca posiadający kasę online może przesłać klientowi e-paragon, mailem lub sms-em.

Którzy sprzedawcy muszą wystawiać paragony dla nabywców?

Obowiązek wystawienia paragonu ma zdecydowana większość podmiotów sprzedających towary i usługi osobom fizycznym. Jednak obowiązek wydania paragonu nie dotyczy każdej sprzedaży. Istnieje bowiem lista podmiotów, które nie muszą rejestrować sprzedaży na kasie fiskalnej i wydawać paragonów m.in.:

  • rolnicy ryczałtowi, jeśli sprzedają produkty pochodzące z własnej działalności rolniczej (podatek płacą w wysokości zależnej od posiadanej ziemi uprawnej);
  • właściciele sklepów internetowych, jeśli zapłatę otrzymują wyłącznie za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej;
  • sprzedający produkty i usługi, jeśli ich roczna sprzedaż osobom fizycznym nie przekracza 20000 zł
Zapamiętaj!

Ostatnie zwolnienie nie dotyczy wielu branż. Bez względu na wysokość obrotów paragony fiskalne zawsze muszą wystawiać np. sprzedawcy m.in.

  • papierosów,
  • komputerów,
  • perfum,
  • gazu płynnego,
  • sług (np. taksówkarskich, fryzjerskich, kosmetycznych czy gastronomicznych).

Więcej w rozporządzeniu:

  • zwolnienie z obowiązku posiadania kas do wysokości 20000 zł § 3. ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 22 grudnia 2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących,
  • wyłączenia ze zwolnienia z § 3 ust. 1 pkt 1 i 2 § 4. powołanego wyżej rozporządzenia.

Zwalczanie oszustw paragonowych – jak dyscyplinować nieuczciwych przedsiębiorców?

Pracownicy KAS prowadzą całoroczne kontrole punktów sprzedaży. W okresie wakacyjnym są prowadzone z większym natężeniem w miejscowościach turystycznych. To element weryfikacji i przypominania przedsiębiorcom o ustawowych obowiązkach.

Ministerstwo Finansów przypomina jednak, że największe znaczenie ma postawa konsumentów, czyli osób, które mają prawo otrzymania paragonu fiskalnego.

Warto upomnieć się o paragon i sprawdzić, czy jest prawidłowo wystawiony. Wydruk paragonu fiskalnego jest bowiem dowodem zakupu, zaś niewydanie klientowi paragonu może uniemożliwić dokonanie reklamacji.

Niewydanie paragonu lub wydanie dokumentu niebędącego paragonem fiskalnym można zgłosić:

  • w urzędzie skarbowym,
  • przez całodobowy, bezpłatny telefon interwencyjny 800 060 000,
  • na e-mail: [email protected],
  • przez bezpłatną i anonimową aplikację e-Paragony – więcej informacji na stronie podatki.gov.pl.

Paragony w aplikacji e-Paragony

W celu ułatwienia zarządzania paragonami Ministerstwo Finansów przygotowało specjalną aplikację e-Paragony. Pozwala oba bezpłatnie i anonimowo: zarządzać wydatkami i przypisywać do nich paragony (dodawać papierowe paragony do aplikacji),

  • dokumentować swoje wydatki,
  • przeglądać statystyki,
  • uzupełniać informację o gwarancjach,
  • sprawdzać paragony z kodem QR, wystawione przez kasy,
  • zgłaszać nieprawidłowości (np. brak paragonu, nieprawidłowy paragon).

W przyszłości aplikacja zostanie rozbudowana o funkcjonalność, która umożliwia pobranie paragonu w postaci elektronicznej bezpośrednio z kasy.

 Źródło: strona internetowa Ministerstwa Finansów

REDAKTORZY PROWADZĄCY
Anna Kostecka
Prawnik, specjalistka prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
Sylwia Maliszewska
Ekspert podatkowy

PORADNIA

Odpowiedzi nawet na najtrudniejsze
pytania

Zadaj pytanie ekspertowi »