Umowy zlecenia bardziej opłacalne – 4 przykłady ich rozliczania i zmiany od 2023 roku

Zgodnie z art. 734 Kodeksu cywilnego, przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie.

Wynagrodzenie z umowy zlecenia podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT). Najczęściej stosuje się do niego zasady ogólne, a więc według skali podatkowej. Do dochodów nie przekraczających 120.000 zł stosuje się stawkę 12% (I próg podatkowy). 

Aby rozliczyć wysokość wynagrodzenia w przypadku umowy zlecenie, konieczne jest ustalenie:

1. stawki procentowej podatku lub wskazanie ulgi podatkowej, z której korzysta zatrudniony; 
2. wysokości kosztu uzyskania przychodu;
3. jakim składkom podlega zleceniobiorca.

PRZYKŁAD 1.

Przyjęte założenia:

• wobec zleceniobiorcy należy zastosować 12% stawkę podatku;
• koszt uzyskania przychodu w jego przypadku to 20%;
• podlega obowiązkowi opłacania wszystkich składek społecznych oraz składce zdrowotnej;
• PPK - 0 zł.

PRZYKŁAD 2.

Przyjęte założenia:

• wobec zleceniobiorcy należy zastosować 12% stawkę podatku;
• koszt uzyskania przychodu w jego przypadku to 50%;
• podlega jedynie obowiązkowi opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne;
• PPK - 0 zł.

*kwota składki zdrowotnej została obniżona do kwoty zaliczki PIT obliczonej zgodnie z przepisami obowiązującymi 31 grudnia 2021 r. (zaliczka PIT należna od przychodów opodatkowanych, stanowiących podstawę składki zdrowotnej, co wynika z uchwały SN z 2 lutego 2016 r.-III UZP 18/15).

PRZYKŁAD 3. 

Przyjęte założenia:

• wobec zleceniobiorcy należy zastosować 12% stawkę podatku;
• koszt uzyskania przychodu w jego przypadku to 20%;
• podlega ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowego i zdrowotnemu (bez chorobowego); PPK - 0 zł.

PRZYKŁAD 4.

Przyjęte założenia:

• wobec zleceniobiorcy należy zastosować 12% stawkę podatku;
• koszt uzyskania przychodu w jego przypadku to 50%;
• nie podlega ubezpieczeniu emerytalnemu oraz rentowemu ze względu na przeprowadzenie kwoty rocznego ograniczenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, czyli tzw. kwoty 30-krotności, która w 2022 wynosi 157.770 zł, a do jej ustalenia przyjęto kwotę prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w wysokości 5259 zł, podlega ubezpieczeniu chorobowemu oraz zdrowotnemu;
• PPK - 0 zł.

*Składka na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe wyliczona od podstawy ograniczonej do 250% 

**kwota składki zdrowotnej została obniżona do kwoty zaliczki PIT obliczonej zgodnie z przepisami obowiązującymi 31 grudnia 2021 r. (zaliczka PIT należna od przychodów opodatkowanych, stanowiących podstawę składki zdrowotnej, co wynika z uchwały SN z 2 lutego 2016 r.-III UZP 18/15)

Zasadniczo wykonywanie umowy zlecenia stanowi tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w ZUS.

Zleceniobiorca nie jest objęty obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi, jeśli posiada inny tytuł do ubezpieczeń, np. zatrudniony jest na podstawie umowy o pracę.

Zakład ubezpieczeń społecznych nie obejmuje ubezpieczeniami zleceniobiorcy, jeśli obywatel jest uczniem lub studentem i nie ukończył 26 lat.

W przypadku gdy zleceniobiorca wykonuje umowę zlecenia dla firmy, w której jednocześnie jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, ZUS obejmie taką osobę obowiązkowo ubezpieczeniami: emerytalnym, rentowymi, chorobowym, wypadkowym i zdrowotnym. W takiej sytuacji dla celów ubezpieczeń uznawany jest za pracownika.

Założeniem od przyszłego, 2023 roku jest „oskładkowanie” wszystkich umów cywilnoprawnych, w tym, niezależnie od kwoty wynagrodzenia osiąganego z innych tytułów. Zbieg tytułów ubezpieczeń nie zmieni sytuacji finansowej zleceniobiorcy.

W 2023 będzie możliwe składanie PIT-2 od każdego źródła dochodu. Zleceniobiorcy również będą mieli prawo do złożenia PIT-2 do swojego zleceniodawcy. Obliczając PIT za 2022 zleceniobiorcy, którzy otrzymali ze zlecenia miesięcznie kwotę brutto do 12 800 zł będą mogli odliczyć od podstawy opodatkowania całą kwotę wolną od podatku i otrzymają stosowny zwrot z urzędu skarbowego.

Od 1 stycznia 2023 r. minimalna stawka godzinowa w przypadku wykonywania umowy cywilnoprawnej będzie wynosiła 22,50 zł brutto za każdą godzinę świadczenia zlecenia czy usługi. Oznacza to wzrost o wzrost o 2,80 zł w stosunku do kwoty z 2022 r.