Nowelizacja ustawy o emeryturach rolniczych – co zyska rolnik?

Nowelizacja ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników zakłada, że rolnicy na emeryturze nie będą musieli zaprzestawać prowadzenia działalności rolniczej, aby otrzymywać świadczenie w pełnej wysokości. Obecnie, jeżeli emeryt prowadzi działalność rolniczą, to wypłata jego emerytury ulega częściowemu zawieszeniu. Nowe rozwiązanie będzie realizacją postulatów zgłaszanych przez rolników i organizacji rolniczych do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Rolnik na emeryturze nie będzie musiał zaprzestawać prowadzenia działalności rolniczej, aby otrzymywać świadczenie w pełnej wysokości. Emeryt będzie zobowiązany do dalszego opłacania w KRUS składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe, zarówno podstawowej, jak i dodatkowej, w przypadku prowadzenia gospodarstwa rolnego o powierzchni powyżej 50 ha przeliczeniowych.

Zgodnie z treścią proponowanego przepisu art. 5a ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, rolnik lub domownik, który podlegając ubezpieczeniu w pełnym zakresie z mocy ustawy nieprzerwanie przez co najmniej 3 lata, rozpocznie prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej lub rozpocznie współpracę przy prowadzeniu tej działalności, podlega nadal temu ubezpieczeniu w okresie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej lub współpracy przy prowadzeniu tej działalności, jeżeli spełni jednocześnie następujące warunki:

1. złoży w KRUS oświadczenie o kontynuowaniu tego ubezpieczenia w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej lub współpracy przy tej działalności;
2. jednocześnie nadal prowadzi działalność rolniczą lub stale pracuje w gospodarstwie rolnym, obejmującym obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego, lub w dziale specjalnym;
3. nie jest pracownikiem i nie pozostaje w stosunku służbowym;
4. nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty albo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych;
5. kwota należnego podatku dochodowego za poprzedni rok podatkowy od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nie przekracza kwoty 3604 zł za rok 2021.

Skutkiem wyłączenia z ubezpieczenia społecznego rolników jest przerwanie 3-letniej ciągłości ubezpieczeniowej, wymaganej na gruncie przepisów art. 5a ust. 1, niezbędnej dla uznania, że osoba ubezpieczona może podlegać ubezpieczeniu społecznemu rolników w okresie prowadzenia działalności pozarolniczej.

W celu uniknięcia tego typu incydentalnych przerw w ubezpieczeniu społecznym rolników ustawodawca ma wprowadzić art. 5b w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników. Zgodnie z art. 5b ust. 1 rolnik lub domownik, który podlegając ubezpieczeniu w pełnym zakresie z mocy ustawy, został objęty innym ubezpieczeniem społecznym z tytułu:

• wykonywania umowy, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych lub
• powołania do rady nadzorczej, podlega nadal temu ubezpieczeniu w okresie wykonywania umowy, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, lub
• pełnienia funkcji w radzie nadzorczej,

pomimo objęcia go z tego tytułu innym ubezpieczeniem społecznym, jeżeli przychód osiągany z tego tytułu w rozliczeniu miesięcznym nie przekracza kwoty równej minimalnemu wynagrodzeniu za pracę, ustalonemu na podstawie odrębnych przepisów.

Zaś w ust. 2 art. 5b wprowadzone ma być rozwiązanie, zgodnie z którym rolnik lub domownik może w każdym czasie odstąpić od tego podwójnego ubezpieczenia. Konieczne będzie złożenie w KRUS oświadczenia o odstąpieniu od ubezpieczenia społecznego rolników, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym to oświadczenie zostało złożone w Kasie.

Do decyzji rolnika lub domownika ma należeć to, czy zależy mu na nieprzerwanym okresie ubezpieczenia w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Co ważne, może być to dla niego korzystne – choćby ze względu na wymóg nieprzerwanego ubezpieczenia w celu dalszego podlegania temu ubezpieczeniu po rozpoczęciu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Proponowane rozwiązania mają na celu wyeliminowanie przeszkód do rozpoczynania choćby działalności pozarolniczej, co w konsekwencji zapewne będzie służyło poprawie mobilności zawodowej wśród rolników, gdyż będą mogli zdobywać umiejętności na pozarolniczym rynku pracy. i domownicy będą mogli bez obawy o utratę ubezpieczenia w KRUS podejmować np. szkolenia, które umożliwią im zdobycie nowych kwalifikacji.

Nowelizacja ma wprowadzić możliwość zaliczania do wysokości części składkowej emerytury rolniczej okresów odbywania czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresów jej równorzędnych.

Dotyczyć to będzie także okresów zastępczych form służby wojskowej przypadających przed 1 stycznia 1999 r., gdy dana osoba nie posiada stażu ubezpieczeniowego w ZUS i gdy okres służby nie może wpłynąć na podwyższenie świadczenia emerytalnego z powszechnego systemu ubezpieczeń społecznych realizowanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Emeryci rolniczy mają uzyskać możliwość rehabilitacji leczniczej w ośrodkach KRUS, a opiekunowie osób niepełnosprawnych – możliwość kierowania na turnusy regeneracyjne.

Jak czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy, KRUS planuje skierować ok. 600 rolników – seniorów emerytów, tj. rolników, którzy ukończyli aktywność zawodową w gospodarstwie rolnym i pobierających świadczenie emerytalne, na turnusy rehabilitacji leczniczej. KRUS może skierować na rehabilitację leczniczą większej liczby rolników – seniorów emerytów, należy jednak podkreślić, że jest to uzależnione od zapotrzebowania i posiadanych środków pieniężnych

• Zmiany w emeryturach pomostowych. Prezydent podpisał nowelizację ustawy
• Dokumentacja cen transferowych w gospodarstwie rolnym
• Czy składki na KRUS można odliczyć od dochodu

Źródło: Projekt ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych