Używanie w działalności samochodu wykupionego z leasingu – ile można odliczyć VAT

Odpowiedź: Podatnik, który używa do celów działalności gospodarczej pojazd przynależący do jego osobistego majątku, jest uprawiony odliczać VAT od wydatków z nim związanych. Odliczenia VAT dokonuje w 50%, jeśli samochód użytkowany jest do celów mieszanych. Korzystanie z samochodu wyłącznie do celów służbowych, po wypełnieniu warunków formalnych, uprawnia przedsiębiorcę do pełnego odliczenia VAT.

Następcze wykorzystywanie w firmie samochodu wykupionego z leasingu, przekazanego do majątku prywatnego przedsiębiorcy tj. niezwiązanego z prowadzoną działalnością gospodarczą i nieujętego w ewidencji środków trwałych, w ocenie organów podatkowych wywoła ten skutek, że przy odpłatnym zbyciu takiego pojazdu trzeba będzie odprowadzić podatek należny.

Złożenie korekty JPK_VAT mającej na celu wyeliminowanie z rozliczeń wszelkich wydatków związanych z pojazdem samochodowym, świadczących o jego czasowym użytkowaniu firmie po wykupie z leasingu jeszcze przed sprzedażą, może być poczytywane za chęć nadużycia prawa przez podatnika.

Wskazujecie Państwo, że po wykupie z leasingu pojazd samochodowy został przez przedsiębiorcę zaliczony do majątku prywatnego, a zatem faktura przenosząca własność do pojazdu nie została ujawniona w firmie i nie odliczono podatku naliczonego z tejże faktury. Samochód nie został wprowadzony do ewidencji środków trwałych prowadzonego przedsiębiorstwa, a mimo to podatnik używał pojazdu w celu załatwiania spraw służbowych.

Używanie pojazdów do wykonywania czynności opodatkowanych uprawnia podatnika do odliczania VAT od zakupów dotyczących tego samochodu. Nadmienić przy tym trzeba, że nie obowiązuje regulacja, która zakazywałaby podatnikowi odliczać VAT (w całości lub w części) w przypadku, gdy użytkuje on osobisty składnik majątku w firmie. Warunkiem jest jednak istnienie choćby pośredniego związku między odliczaniem VAT od wydatków związanych z pojazdem samochodowym, a opodatkowanym VAT obrotem podatnika.

Od wydatków związanych z wykorzystywaniem w przedsiębiorstwie prywatnego samochodu osobowego, zasadniczo podatnikowi przysługuje ograniczone prawo do odliczenia podatku VAT w wysokości 50% podatku naliczonego. Stanowi o tym art. 86a ust. 1 ustawy o VAT. Gdyby jednak pojazd wykorzystywany był wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, po spełnieniu szeregu warunków formalnych (art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT, to podatnik mógłby odliczyć 100% podatku naliczonego. Z punktu widzenia VAT, bez znaczenia prawnego pozostaje okoliczność braku objęcia przedmiotowego samochodu wpisem do ewidencji środków trwałych przedsiębiorcy.

Korzystanie w toku aktywności zawodowej przedsiębiorcy z pojazdu samochodowego  takiego, który po wykupie nie został zaliczony w poczet towarów przedsiębiorstwa podatnika - jeżeli ten samochód był faktycznie wykorzystywany w działalności gospodarczej (co może dowodzić ponoszenie wydatków związanych z pojazdem) - w ocenie organów podatkowych rodzi określone konsekwencje podatkowe.

 Fiskus uważa bowiem, że podatnik, który po wykupie przekazał pojazd do majątku osobistego, nadal użytkując go w firmie, dopuszcza się czynności o charakterze pozornym. Są to działania optymalizacyjne, które mają przede wszystkim służyć osiągnięciu korzyści majątkowej w postaci uniknięcia opodatkowania odpłatnego zbycia tego pojazdu w przyszłości. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidulanej z dnia 27 lutego 2020 r., nr 0114-KDIP4-3.4012.17.2020.1.MP stwierdził, że jeżeli podatnik będzie wykorzystywał samochód wykupiony z leasingu w toku działalności gospodarczej, czynność sprzedaży samochodu- wykupionego wcześniej z leasingu, wykorzystywanego w działalności gospodarczej, będzie nosiła znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 u.p.t.u., zaś podatnik będzie występował z tytułu tej czynności jako podatnik VAT. Sprzedając samochód jest więc zobowiązany wykazać tę czynność jako podlegającą opodatkowaniu VAT, zgodnie z ogólnymi zasadami określonymi w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

W konsekwencji stwierdzić należy, że jeżeli podatnik, który po wygaśnięciu umowy leasingu samochodu osobowego pod koniec 2021 r. wykupił ów środek transportu i przekaże go do majątku prywatnego, a następnie:

1. nie będzie używał tego pojazdu w firmie, nie będzie ponosił wydatków z nim związanych, które zostałyby zaewidencjonowane po stronie podatku naliczonego w rozliczeniach podatkowych VAT przedsiębiorcy- w związku z zawarciem umowy sprzedaży tego pojazdu, nie zostanie zobowiązany do odprowadzenia podatku należnego do urzędu skarbowego;

2. będzie korzystał z samochodu przy prowadzeniu działalności gospodarczej, a koszty ponoszone celem używania i utrzymania sprawności pojazdu będzie ujmował rozliczeniach podatkowych, odliczając od wydatków VAT w wysokości 50% lub 100%- stanie się podatnikiem względem tego pojazdu, co oznacza, że jego sprzedaż może zostać objęta VAT należnym.

 Polecamy:

 Sprawdź, czy skarbówka pozwala na odliczenie 100% VAT od samochodu wyścigowego

Wpłata zaliczki na samochód a informacja VAT-26

Zakup samochodu przed rejestracją VAT – czy przysługuje odliczenie

Uważam za ryzykowne złożenie w organie podatkowym korekty JPK_VAT, mającej na celu wyeliminowanie z rozliczeń wszelkich wydatków związanych z pojazdem samochodowym, który został (niby) zaliczony do majątku prywatnego, ale w sposób ciągły wykorzystywany był przez dłuższy okres czasu na potrzeby firmowe. Po takiej korekcie bowiem, zawsze zostanie ślad. Urzędnicy analizując ciąg czynności podatnika i następujących po sobie zdarzeń, których przedmiotem jest ów samochód, mogą przedstawić podatnikowi zarzut nadużycia prawa.

Przez nadużycie prawa rozumie się dokonanie czynności w ramach transakcji, która pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miała zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

W przypadku wystąpienia nadużycia prawa dokonane czynności, wywołują jedynie takie skutki podatkowe, jakie miałyby miejsce w przypadku odtworzenia sytuacji, która istniałaby w braku czynności stanowiących nadużycie prawa (art. 5 ust. 3-4 ustawy o VAT).

 Czytaj też:

Odliczanie w całości VAT od wydatków dotyczących samochodu osobowego

Wynajem busa a odliczanie VAT – ile można odliczyć podatku

Wykazanie przez organy podatkowe w toku postępowania podatkowego, że podatnik celowo usunął ze swoich rozliczeń dokumenty związane z pojazdem samochodowym, świadczące o tym, iż używał pojazd wykupiony z leasingu do celów działalności gospodarczej, nie uznając go jednak za majątek firmowy, pozwoli fiskusowi opodatkować jego późniejszą sprzedaż, tak jak sprzedaż każdego innego towaru należącego do przedsiębiorcy. Fiskus będzie mógł również zastosować względem podatnika sankcję VAT lub sankcje karno-skarbowe.