Sprzedaż samochodu w UE – jakie skutki w VAT

Odpowiedź: Rezygnacja przez niemieckiego nabywcę z zakupu pojazdu samochodowego wywiezionego do tego kraju w zamiarze wykonania tam dostawy - przy założeniu, że przemieszczony towar pozostanie w tym kraju w celu przeprowadzenia na jego terytorium transakcji sprzedaży - skutkować będzie u sprzedawcy koniecznością rozpoznania w krajowych ewidencjach VAT tzw. nietransakcyjnego przemieszczenia towaru do Niemiec. Po spełnieniu określonych warunków to przemieszczenie może również zostać objęte stawką VAT w wysokości 0% WDT.

Późniejsza sprzedaż samochodu lokalnemu podatnikowi, będzie jednak rozliczona w Niemczech, nawet wówczas, gdy dojdzie do niej, np. po 6 miesiącach od daty przemieszczenia towaru.

Gdyby jednak polski sprzedawca odpłatnie zbył ten pojazd podatnikowi z innego kraju Unii Europejskiej, może być on zobowiązany do rozpoznania transakcji WDT, ale wykonanej na terytorium Niemiec. 

Jak wynika z art. 13 ust. 1 ustawy o VAT przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (WDT) rozumie się wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu czynności opodatkowanych VAT, na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju.

Aby po stronie polskiego podmiotu doszło do WDT opodatkowanego stawką VAT w wysokości 0%, sprzedaż towaru wywożonego z Polski, musi spełnić szereg przesłanek materialnych oraz formalnych.

Dla sprawy podatkowej przedstawionej w pytaniu, najistotniejszym warunkiem dla przyjęcia, że mamy do czynienia z WDT jest to, aby dostawa towaru, jaka ma zostać zrealizowana w wyniku zawarcia umowy sprzedaży pojazdu samochodowego niemieckiemu podatnikowi, została uznana za tzw. dostawę ruchomą, a więc taką, w wyniku której zbyty towar zostanie przemieszczony z Polski do innego kraju członkowskiego.

To oznacza, że jeśli po przewiezieniu zamówionego towaru z Polski do Niemiec, kontrahent odstąpi od umowy sprzedaży, a przetransportowany towar nie wróci z powrotem do kraju, będąc na terytorium tego innego kraju zeskładowanym, zmagazynowanym lub przechowanym w oczekiwaniu na lokalnego klienta, polski podatnik zbywając go w kraju konsumpcji (tj. w Niemczech), nie będzie mógł tej nowej transakcji uznać za WDT.

Czynność sprzedaży pojazdu samochodowego, który w momencie przeniesienia prawa do rozporządzania tym towarem jak właściciel będzie znajdować się innym kraju członkowskim, nie podlega w ogóle polskiej ustawie o VAT. Zgodnie regulacją zawartą w art. 22 ust. 1 pkt 3 tej ustawy, miejscem dostawy towarów niewysyłanych ani nietransportowanych jest miejsce (państwo), w którym towary znajdują się w momencie dostawy.

W konsekwencji, polski podatnik, chcący sprzedać samochód znajdujący się w Niemczech, będzie musiał to uczynić zgodnie z przepisami ustawy o podatku od wartości dodanej, obowiązującej w tym kraju i tam ją opodatkować.

Podkreślić trzeba, że odstąpienie od umowy zakupu pojazdu samochodowego przez pierwotnego nabywcę, wywoła również określone skutki na gruncie polskiej ustawy o VAT.

Jak bowiem stanowi art. 13 ust. 3 ustawy o VAT, za WDT uznaje się również przemieszczenie przez podatnika lub na jego rzecz towarów należących do jego przedsiębiorstwa z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, które zostały przez tego podatnika na terytorium kraju w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo sprowadzone na terytorium kraju w ramach importu towarów, jeżeli mają służyć tam działalności gospodarczej podatnika.

Czynność ta może zostać, tak jak WDT, objęta stawką VAT w wysokości 0%, pod warunkiem że podatnik będzie podatnikiem podatku od wartości dodanej zidentyfikowanym na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium Niemiec, gdzie powstanie obowiązek rozliczenia nabycia WNT.