Darowizna w najbliższej rodzinie – ile razy i w jakie kwocie można dokonać jej dla rodzica, aby uniknąć zapłaty podatku?

/appFiles/site_128/images/autor/wWaBAyKjU0mqHpI.jpeg

Autor: Jakub Rychlik

Dodano: 3 sierpnia 2022
Darowizna w najbliższej rodzinie – ile razy i w jakie kwocie można dokonać jej dla rodzica, aby uniknąć zapłaty podatku?

Pytanie: Córka przekazała matce darowiznę, przedmiotem darowizny były pieniądze. W urzędzie skarbowym zostały formularze SD-Z wraz z potwierdzeniami przelewów. Czy istnieje limit darowizn dla rodzica, których można dokonać, aby obowiązywało zwolnienie z podatku? Czy kwoty się sumują? Czy w takim przypadku trzeba sporządzić umowę darowizny potwierdzoną przez notariusza?

Z artykułu dowiesz się:

  • Ile darowizn dla rodzica może dokonać dziecko, aby uniknąć opodatkowania?
  • Do jakiej kwoty darowizny nie trzeba zgłaszać do urzędu skarbowego?
  • Kiedy konieczne jest sporządzenie umowy darowizny potwierdzonej przez notariusza?

Odpowiedź: Darowizny dziecka dla rodzica można przekazywać w dowolnej wysokości. Istnieje limit 9 637 zł na okres 5 lat, którego nieprzekroczenie powoduje, że nie trzeba zgłaszać darowizn do urzędu skarbowego, by uniknąć zapłaty podatku. Jeśli darowizna zostanie wykonana, to dla ważności umowy darowizny nie jest konieczne jej zawieranie w formie aktu notarialnego. Takie same zasady obowiązują w przypadku darowizny od rodziców dla dziecka.

Darowizna w najbliższej rodzinie – kiedy złożyć zgłoszenie SD-Z2, aby nie zapłacić podatku?

Zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy z 28 lipca 1983 r o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

  1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
  2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Natomiast w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn mowa jest o kwocie 9637 zł.

Zapamiętaj!

Ewentualne limity odnoszą się zatem nie do liczby darowizn, ale sumy darowanych kwot. Od wysokości darowizny pieniężnej dla rodzica nie zależy jednak to, czy trzeba zapłacić podatek, ale to czy trzeba dokonać zgłoszenia darowizny.

Pieniądze przekazane w darowiźnie dla rodzica – kiedy informować urząd skarbowy?

W przypadku darowizny pieniędzy w przypadku, gdy ich wartość przekracza 9637 zł w ciągu ostatnich 5 lat, to aby móc skorzystać ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn konieczne jest złożenie zgłoszenia SD-Z2. Natomiast, gdy darowizny pieniężne nie przekraczają tego progu, to nie ma konieczności tego zgłaszania, bo podatku do zapłaty i tak nie będzie.

W przypadku przekroczenia progu 9637 zł konieczne jest każdorazowe składanie SD-Z2 w przypadku kolejnych darowizn pieniężnych.

Zapamiętaj!

Dotyczy to zarówno darowizny dla rodzica, jak i darowizny od rodzica dla dziecka.

Brak aktu notarialnego nie oznacza, że przekazanie darowizny nie nastąpiło

Zgodnie z art. 890 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r Kodeks cywilny, oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Z treści powyższego przepisu wynika, że darowizna pieniędzy jest ważna, jeśli zostanie wykonana. Innymi słowy, darowizna jest ważna, jeżeli wykona przelew pieniędzy na konto bankowe obdarowanego mimo braku umowy potwierdzonej przez notariusza.

Zapamiętaj!

Dla ważności umowy darowizny pieniężnej nie jest wymagana forma aktu notarialnego.

Przeczytaj również:
Podstawa prawna: 
  • art. 4a ust. 1, art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz.U. z 2021 r. poz. 1043),
  • art. 890 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.)
Autor: Jakub Rychlik
REDAKTORZY PROWADZĄCY
Anna Kostecka
Prawnik, specjalistka prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
Sylwia Maliszewska
Ekspert podatkowy

PORADNIA

Odpowiedzi nawet na najtrudniejsze
pytania

Zadaj pytanie ekspertowi »