Czy w 2022 opodatkowanie w formie skali podatkowej będzie opłacalne?

Dla osób opodatkowanych na skali podatkowej Polski Ład wprowadza składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9% podstawy wymiaru składki. Jest to składka miesięczna i niepodzielna.

Podstawą wymiaru składki zdrowotnej będzie dochód z działalności gospodarczej ustalony za rok kalendarzowy jako różnica między osiągniętymi przychodami, a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów, pomniejszony o kwotę opłaconych w tym roku składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Jeżeli podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne w danym miesiącu jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia, podstawę wymiaru składki za ten miesiąc stanowi kwota minimalnego wynagrodzenia. Jeżeli podatnik np. w kwietniu 2022 roku będzie miał stratę, to obliczy składkę od minimalnego wynagrodzenia na dzień 1 stycznia 2022 roku.

Przykład 1. Przedsiębiorca na skali podatkowej wykazał dochód 5 000 zł. Jego składka na ubezpieczenie zdrowotne wyniesie więc 450 zł.

Przykład 2. Przedsiębiorca na skali podatkowej wykazał dochód 500 zł. Jego składka na ubezpieczenie zdrowotne wyniosłaby 45,00 zł, jednak zakładając, że minimalne wynagrodzenie na rok 2022 wyniesie 3.010 zł, składka wyniesie około 270 zł.

Najważniejsze jest to, że Polski Ład nie będzie dawał możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku. Jako rekompensatę dla osób prowadzących działalność gospodarczą na skali podatkowej wprowadzono natomiast mechanizm zastosowania ulgi dla klasy średniej.

Jeżeli suma składek na ubezpieczenie zdrowotne wpłaconych za poszczególne miesiące roku kalendarzowego jest wyższa od rocznej składki na ubezpieczenie zdrowotne ustalonej od rocznej podstawy, ubezpieczonemu przysługuje zwrot różnicy między sumą wpłaconych składek, a roczną składką ustaloną od rocznej podstawy.

Zapamiętaj:

• zwrot kwoty następuje na wniosek elektroniczny składany w systemie teleinformatycznym;
• wniosek może być złożony do ZUS w bieżącym roku, w terminie miesiąca od upływu terminu do złożenia zeznania;
• wniosek złożony po terminie pozostawia się bez rozpoznania;
• ZUS dokonuje zwrotu pod warunkiem braku zaległości na koncie płatnika składek;
• ZUS dokonuje zwrotu kwoty po złożeniu wniosku, nie później niż w terminie 3 miesięcy od upływu terminu do złożenia zeznania;
• zwrot kwoty następuje w formie bezgotówkowej.

W przypadku straty konieczne będzie zapłacenie co najmniej składki liczonej od minimalnego wynagrodzenia obowiązującego 1 stycznia roku składkowego, w przypadku składki obliczanej od miesięcznej podstawy jej wymiaru.

Za każdy miesiąc podlegania ubezpieczeniu przedsiębiorca wpłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne od miesięcznej podstawy wymiaru składki stanowiącej dochód z działalności gospodarczej uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który opłacana jest składka. Co to oznacza w praktyce?

Obliczając składkę za maj 2022 roku, płatną na początku czerwca 2022 roku, bierzemy pod uwagę podstawę obliczenia składki na podstawie danych za kwiecień 2022 roku.

Ulgę dla pracowników lub podatników osiągających przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej oblicza się według określonego w ustawie wzoru.

Wzoru należy używać w zależności od osiąganych przychodów. Przedstawia się on następująco:

Opcja 1: (A x 6,68% – 4.566 zł) ÷ 0,17, dla A wynoszącego co najmniej 68.412 zł, i nieprzekraczającego kwoty 102.588 zł

Opcja 2: (A x (-7,35%) + 9829 zł) ÷ 0,17, dla A wyższego niż 102.588 zł i nieprzekraczającego kwoty 133.692 zł.

Użyta przez ustawodawcę litera A oznacza sumę przychodów uzyskanych przez podatnika w roku podatkowym i podlegających opodatkowaniu (zgodnie z art. 27 ustawy o PIT) ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy oraz przychodów uzyskanych w ciągu roku z pozarolniczej działalności gospodarczej pomniejszonych o koszty prowadzenia tej działalności z wyłączeniem z tych kosztów składek na ubezpieczenia społeczne.

Innymi słowy, z ulgi dla klasy średniej skorzystają osoby, które wykonują pracę w ramach stosunku pracy. W odniesieniu do osób prowadzących działalność gospodarczą pojawia się natomiast wątpliwość, co należy rozumieć przez „przychód z działalności gospodarczej pomniejszonych o koszty prowadzenia tej działalności”.

Dodatkowo dla przedsiębiorców zmienia się skala podatkowa.

Tabela ilustruje, jak będzie wyglądać skala podatkowa 2022 r.

Oznacza to, że:

1. do kwoty 30.000 zł podatnik nie zapłaci podatku, ponieważ kwota zmniejszająca podatek została zwiększona do 5.100.00 zł,
2. próg podatkowy pierwszej skali został przesunięty z 85.528 złotych do 120.000 zł.

Co ważne, ustawa wprowadza mechanizm zmieniania kwoty zmniejszającej podatek w kolejnych latach. Wysokość kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej podlega weryfikacji przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Dla osób prowadzących działalność gospodarczą na skali podatkowej 2022 przewidziano także dodatkowe ulgi. Będą to:

• ulga dla seniorów,
• ulga dla rodzin 4+