Zakup środka trwałego może być finansowany zarówno ze środków własnych, jak i z kapitału obcego. Kapitałem obcym może być kredyt czy pożyczka. Zdarza się, że jednostka może otrzymać dotacje na zakup środka trwałego lub w postaci środka trwałego. Jak w takiej sytuacji ująć w księgach rachunkowych dotację na zakup środka trwałego?
Przychodami podatkowymi są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe (art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT). Jednak, istotną kwestią jest to, że pieniądze otrzymane w formie dotacji na zakup środka trwałego, od którego dokonuje się odpisów na amortyzację nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Dokładny zapis w tej kwestii znajdziemy w art. 17 ust. 1 pkt 21 ustawy o CIT.
Warto też pamiętać, że za koszty uzyskania przychodu nie uznaje się odpisów z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonywanych, według zasad określonych w art. 16a-16m, od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków lub wartości niematerialnych i prawnych, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie.
W ustawie o VAT nie mamy żadnych regulacji dotyczących źródła finansowania środków trwałych. Zatem na prawo do odliczenie VAT nie wpływa fakt, że na zakup środków trwałych jednostka otrzymała finansowanie z dotacji. W związku z tym podatnik powinien przyjąć ogólne zasady odliczania VAT z takich wydatków. Tak więc, jeżeli środki trwałe zostały nabyte do spółki w celu wykorzystania ich do czynności opodatkowanych, wówczas podatnik ma prawo do odliczenia VAT.
W ustawie o rachunkowości mamy wskazany sposób ujmowania w księgach dotacji przeznaczonych na zakup środka trwałego. I tak (na podstawie art. 41 ust. 1 pkt. 2 uor) kwotę otrzymaną w ramach dotacji na nabycie środka trwałego rozliczamy w księgach rachunkowych za pomocą konta 840 „Rozliczenie międzyokresowe przychodów”, którą odnosi się na pozostałe przychody operacyjne równolegle do dokonywanych odpisów amortyzacyjnych środka trwałego. Sposób ewidencji takiej dotacji w księgach rachunkowych przedstawiamy na przykładzie.
Spółka otrzymała dotację na zakup środka trwałego w kwocie 80.000 zł , które stanowiło 80% jego wartości. Jednostka przyjęła do amortyzacji zakupionego środka trwałego stawkę roczną wynoszącą 20% (amortyzacja liniowa). Jednostka prowadzi ewidencję jedynie na kontach zespołu 4. Dekretacja:
1. Zakup środka trwałego. Wartość początkowa wynosi 100.000 zł:
2. Otrzymanie dotacji:
3. Miesięczny odpis amortyzacyjny, gdzie stawka miesięczna wynosi: 100.000 x 0,20 : 12 = 1667zł. Kwota ta powinna zostać podzielona na część podatkową, która stanowi część sfinansowaną z własnych środków oraz na część niepodatkową, pochodzącą z dotacji. Część niepodatkowa to 80% miesięcznej amortyzacji, czyli 1.667 x 0,8 = 1.334 zł. Zatem część stanowiąca koszty podatkowe to 333 zł:
4. Rozliczenie dotacji, która odpowiada miesięcznym odpisom amortyzacyjnym:
Art. 16a – 16m, art. 16 ust 1 pkt 48, art. 17 ust. 1 pkt 21 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1888).
Art. 41 ust. 1 pkt 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r., poz. 1047).
PORADNIA
Odpowiedzi nawet na najtrudniejsze
pytania