Prawidłowe księgowania bonu turystycznego. Jak ująć w ewidencji bon od klienta

Polski Bon Turystyczny to dokument elektroniczny potwierdzający uprawnienie do świadczenia w formie bonu lub dodatkowego świadczenia w formie bonu. Został wprowadzony na podstawie ustawy z 15 lipca 2020 r. o Polskim Bonie Turystycznym (Dz.U. z 2020 r. poz. 1262, dalej: ustawa).

Usługi opłacane bonem

Rodzice i inni uprawnieniu za pomocą bonu mogą dokonywać płatności za usługi hotelarskie lub imprezy
turystyczne realizowane przez przedsiębiorcę turystycznego lub organizację pożytku publicznego
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Za pomocą bonu osoba uprawniona może dokonywać płatności
wielokrotnie, aż do wyczerpania wysokości przysługującego jej świadczenia w formie bonu lub dodatkowego
świadczenia w formie bonu. Przy czym bon nie podlega wymianie na gotówkę, inne prawne
środki płatnicze oraz inne środki wymiany.

Podmioty uprawnione do przyjmowania bonów

Prawo do przyjmowania płatności dokonywanych za pomocą bonu przysługuje przedsiębiorcy turystycznemu
oraz organizacji pożytku publicznego znajdującym się na liście przedsiębiorców turystycznych
oraz organizacji pożytku publicznego mających prawo do  przyjmowania płatności dokonywanych za
pomocą bonu.
Przedsiębiorca – podmiot turystyczny nie wystawia żadnego dokumentu potwierdzającego dokonaną płatność
– to system teleinformatyczny wskazuje, że płatność na rzecz przedsiębiorcy jest rozliczona bonem.
Z drugiej strony osoba uprawniona, np. rodzic, otrzymuje informację, jaka kwota w ramach
bonu została wykorzystana. Jak wskazuje art. 24. ust. 1 ustawy, bony są przekazywane za pomocą
wiadomości tekstowej na wskazany przez osobę uprawnioną numer telefonu lub adres poczty elektronicznej.
Dokonanie płatności za pomocą bonu następuje też z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego.
Księgowanie płatności, która była zrealizowana przy pomocy bonu
Płatności bonami turystycznymi powinny być ujmowane w ramach analityki do konta „Pozostałe
rozrachunki”. W księgach warto wprowadzić konto służące do dokonywania takich rozliczeń.
Przychody ze sprzedaży usług hotelarskich i imprez turystycznych należy ujmować w księgach rachunkowych
niezależnie od sposobu otrzymywania zapłaty. Te podmioty, które ujmują świadczone przez
siebie usługi na kasie fiskalnej, będą nadal je fiskalizowały, tak jak dotychczas. Dotyczy to zarówno podmiotów,
które bezpośrednio same organizują usługi, jak i tych, które są ich pośrednikami.
Przychód powstaje w dacie sprzedaży usług, a nie w dacie zapłaty. Stąd też możliwe będą sytuacje, że
realizacja bonu nastąpi wcześniej niż świadczenie usługi. Taka płatność będzie musiała być ujęta jako
otrzymana zaliczka na poczet przyszłego świadczenia (rozliczenie międzyokresowe przychodów).
Płatność dotyczy kwoty brutto, a więc obejmującej VAT powiązany z usługą turystyczną. Wysokość
podatku zależy od rodzaju usługi. Może mieć na to wpływ również to, że niektórzy przedsiębiorcy lub
organizacje pozarządowe są podmiotami zwolnionymi z VAT.

Ewidencja księgowa

„„PRZYKŁAD
Ośrodek wypoczynkowy sprzedał usługę hotelarską
za 3.200 zł + 256 zł VAT (8%). Dotyczyła ona
pobytu dwójki uprawnionych dzieci (ich noclegów
to 900 zł + 72 zł VAT) i ich rodziców. Rodzice
dokonali płatności za pobyt dzieci 972 zł bonem,
a resztę gotówką 2.484 zł.
1. Ujęcie przychodu ze sprzedaży usługi hotelarskiej:
 Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 3.456 zł
 Ma „Przychody ze sprzedaży” 3.200 zł
 Ma „VAT należny” 256 zł.
2. Zapłata gotówką:
 Wn „Kasa” 2.484 zł
 Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 2.484 zł
3. Zapłata bonem:
 Wn „Pozostałe rozrachunki – płatność bonem
turystycznym” 972 zł
 Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 972 zł
4. Wpływ środków z ZUS
 Wn „Rachunek bankowy” 972 zł
 Ma „Pozostałe rozrachunki – płatność bonem
turystycznym” 972 zł
ZUS realizuje płatność za bon na rzecz przedsiębiorcy
turystycznego lub organizacji pożytki
publicznego w terminie 14 dni od dnia przyjęcia
płatności za pomocą bonu, na rachunek bankowy
przedsiębiorcy wskazany przez niego w systemie
teleinformatycznym ZUS.
Jeśli przedsiębiorca turystyczny nie zrealizują
usługi hotelarskiej lub imprezy turystycznej, niezwłocznie
dokonują zwrotu płatności przyjętej
za pomocą bonu na rachunek bankowy Polskiej
Organizacji Turystycznej, zwanej dalej „POT”, oddzielnie
dla każdego bonu, podając w tytule przelewu
numer tego bonu.
„„PRZYKŁAD
Przedsiębiorca organizujący imprezę turystyczną
otrzymał przedpłatę 400 zł w formie bonu i otrzymał
płatność z ZUS w ciągu 14 dni od rejestracji
usługi, ale ze względu na warunki pogodowe impreza
nie odbyła się w kolejnym miesiącu. Księgowania
w tym wypadku będą następujące:
1. Zarejestrowanie płatności w formie bonu
w momencie rezerwacji imprezy przez rodziców
dziecka:
 Wn „Pozostałe rozrachunki – płatność bonem
turystycznym” 400 zł
 Ma „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”
400 zł.
2. Wpływ środków z ZUS 400 zł:
 Wn „Rachunek bankowy” 400 zł
 Ma „Pozostałe rozrachunki – płatność bonem
turystycznym” 400 zł.
3. PK ujęcie odwołania imprezy:
 Wn „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”
400 zł
 Ma „Pozostałe rozrachunki – zwroty środków
POT” 400 zł.
4. WB zwrot środków na rachunek Polskiej Organizacji
Turystycznej
 Wn „Pozostałe rozrachunki – zwroty środków
POT” 400 zł
 Ma „Rachunek bankowy”400 zł.

Kwota zapłacona bonem jako nienależnie pobrana

Jak wskazuje art. 15. 1 ustawy o bonie, także w przypadku ujawnienia w wyniku przeprowadzonych
czynności sprawdzających, że kwota płatności dokonanej za pomocą bonu stanowi kwotę nienależnie
pobraną, kwota otrzymana w wyniku dokonania tej płatności podlega zwrotowi do Funduszu Przeciwdziałania
COVID-19, a po jego likwidacji – do budżetu państwa, łącznie z odsetkami ustawowymi
za opóźnienie, liczonymi od dnia otrzymania kwoty przez przedsiębiorcę turystycznego.
Kwota nienależnie pobranej płatności oraz odsetki stanowią przychód Funduszu Przeciwdziałania
COVID-19, a po jego likwidacji – dochód budżetu państwa.

Przy czym za kwotę nienależnie pobranej płatności uważa się nie tylko kwotę płatności dokonanej za
pomocą bonu, pobraną na podstawie zarejestrowania w systemie teleinformatycznym danych niezgodnych
ze stanem faktycznym lub braku ich aktualizacji mimo wezwania, ale przede wszystkim kwotę
płatności dokonanej za pomocą bonu, wydatkowaną na cele organizację innych usług niż wskazane w art.
5 ust. 1 ustawy.