Rozliczamy bony podarunkowe na święta. Wskazówki eksperta

Na początku wyjaśnimy, że przepisy dzielą bony w art. 2 pkt 41 ustawy o VAT na dwa rodzaje. Będą to bony jednego przeznaczenia (dalej: BJP) oraz bony różnego przeznaczenia (dalej: BRP).

Za BJP uważany jest bon, w przypadku którego miejsce dostawy towarów lub świadczenia usług, których bon dotyczy, oraz kwota należnego podatku od towarów i usług z tytułu dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług są znane w chwili emisji tego bonu (zob. art. 2 pkt 44 ustawy o VAT). Inne bony uważane mają być za BRP (zob. art. 2 pkt 41 ustawy o VAT).

Oznacza to, że BJP będą bony, które dotyczą nabycia towarów lub usług o określonej wartości (a w konsekwencji o znanej wysokości VAT należnego) w znanym w momencie emisji miejscu dokonania lub świadczenia.

Transfer BJP (tj. emisja bonu oraz każde przekazanie tego bonu po jego emisji – zob. art. 2 pkt 42 ustawy o VAT) dokonany przez podatnika działającego we własnym imieniu uznawany będzie za dostawę towarów lub świadczenie usług, których bon dotyczy.

Czytaj też:

Czy naliczać wpłaty do PPK od przekazanych pracownikom kart podarunkowych?

Bony dla pracownika – co z podatkiem i składkami ZUS

W konsekwencji do opodatkowania VAT dostaw towarów lub świadczenia usług, których dotyczą BJP, będzie dochodzić już w momencie transferu (w szczególności sprzedaży lub nieodpłatnego przekazania) bonu, a nie z chwilą faktycznego przekazania towarów lub faktycznego świadczenia usług w zamian za taki bon.

Powyższe dotyczyć ma również sytuacji gdy transferu BJP dokonuje podatnik działający w imieniu innego podatnika. W przypadkach takich transfer bonu ma być uznawany za dostawę towarów lub świadczenie usług, których bon dotyczy, dokonane przez tego innego podatnika, w którego imieniu działa podatnik (zob. art. 8a ust. 3 ustawy o VAT).

Z przepisów art. 19a ust. 1a i 4a ustawy wynika, że obowiązek podatkowy dla stosowania bonów jednego przeznaczenia jest wyłączony z opodatkowania na zasadach ogólnych. Obowiązek podatkowy z tytułu dostawy towarów/świadczenia usług, do których dochodzi na skutek transferu bonu jednego przeznaczenia, powstaje z chwilą dokonania transferu bonu jednego przeznaczenia.

Momentem, w którym ww. dostawę towarów/świadczenie usług należy uznać dla celów VAT za dokonaną, jest w każdym przypadku moment dokonania transferu bonu jednego przeznaczenia. W odniesieniu natomiast do obowiązku podatkowego dla bonów różnego przeznaczenia zastosowanie będą miały zasady ogólne wynikające z art. 19a ust. 1 ustawy, czyli podatek stanie się wymagalny w miesiącu dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi i, co do zasady, powinien zostać rozliczony za ten okres rozliczeniowy.

Transfer takich bonów nie podlega VAT, zaś opodatkowane ma być faktyczne przekazanie towarów lub faktyczne świadczenie usług dokonane w zamian za BRP przyjmowany przez dostawcę lub usługodawcę jako wynagrodzenie lub część wynagrodzenia (zob. art. 8b ust. 1 ustawy o VAT). A zatem w zakresie tym stan prawny się nie zmienił.

Sama czynność wydania bonu przez emitenta nie rodzi obowiązku podatkowego na gruncie przepisów podatku dochodowego. Dopiero realizacja bonu, tj. zakup towaru lub towarów jest przychodem podlegającym opodatkowaniu.

W PKPiR odpisy (pod warunkiem ich odprowadzenia na wyodrębniony rachunek bankowy) są ujmowane w kolumnie pozostałe wydatki. Jeśli podatnik dokonuje korekty w związku z tym, iż stan zatrudnienia rzeczywisty był niższy niż planowany – to ujmie się ją jako zmniejszenie kosztów też w kolumnie pozostałe wydatki.

W księgach rachunkowych emitenta wydanie bonu należy ująć w zależności od tego, czy jest to bon jednego, czy różnego przeznaczenia. Wydanie bonu jednego przeznaczenia generuje obowiązek rozliczenia VAT należnego.