Kalkulator kapitału początkowego

Kapitał początkowy to mówiąc w uproszczeniu wielkość składek na ubezpieczenie społeczne opłaconych przed 1999 rokiem, a więc przed reformą emerytalną. Jako wartość doliczana do kwoty składek zgromadzonych na koncie ubezpieczonego, wpływa on na wielkość jego przyszłej emerytury.  Ustala się go dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r., objętych wspomnianą wcześniej reformą emerytalną, które pozostawały w zatrudnieniu (ubezpieczeniu społecznym) przed 1 styczna 1999 r. Ponieważ indywidualne konta ZUS, na których zapisywane są składki pod kątem przyszłych emerytur, obejmują okres od 1999 roku (czyli od wejścia w życie wspomnianej reformy) – konieczne stało się opracowanie zasad, dzięki którym byłoby możliwe uwzględnienie przy obliczaniu wysokości świadczeń, wcześniejszych okresów ubezpieczenia. W tym celu ustala się m.in. wysokość kapitału początkowego, jako kwoty „zastępującej” składki opłacone przed 1999 rokiem.

Ubezpieczony może również wnioskować do ZUS o uwzględnienie w tym celu wynagrodzeń z najkorzystniejszych dla niego 20 lat kalendarzowych, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu. Okres ten musi jednak przypadać przed 1 stycznia 1999 r. Przepisy przewidują także możliwość wskazana wynagrodzeń z całego fatycznego okresu aktywności zawodowej (podlegania ubezpieczeniu). Dotyczy to osób urodzonych po 31 grudnia 1968 r., które z określonych powodów nie są w stanie udowodnić kolejnych 10 lat podlegania temu ubezpieczeniu.

Przy obliczaniu wysokości kapitału początkowego uwzględnia się tzw. okresy składkowe i nieskładkowe. Okresy składkowe to takie, które w których ubezpieczony był aktywny zawodowo np. jak pracownik, co wiązało się z odprowadzaniem składek ZUS, względnie opłacał je samodzielne (np. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej). Mogą tutaj wchodzić w grę także inne okresy traktowane przez przepisy jako składkowe.

Natomiast okresami nieskładkowymi są okresy braku aktywności zawodowej ubezpieczonego, które z woli ustawodawcy są uwzględniane przy ustalaniu jego emerytury i renty. Przykładem takiego okresu jest czas nauki w szkole wyższej na jednym kierunku, pod warunkiem ukończenia tej nauki, czy okresy pobierania zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego.

Aby obliczyć wysokość kapitału początkowego ubezpieczonego, należy:

• wybrać płeć ubezpieczonego (mężczyzna / kobieta),
• określić wysokość podstawy obliczania kapitału początkowego,
• wpisać długość okresów składkowych (z uwzględnieniem lat i miesięcy),
• wpisać długość okresów nieskładkowych (z uwzględnieniem lat i miesięcy),
• podać wiek ubezpieczonego w dniu 31 grudnia 1998 r. (a więc przed wejściem w życie reformy emerytalnej),
• podać wiek, w jakim ubezpieczony rozpoczął aktywność zawodową.

Mariusz Olech