Pracodawcy, którzy założyli ZFŚS (zakładowy fundusz świadczeń socjalnych), mają obowiązek dokonywać corocznych odpisów na ZFŚS w celu zasilenia konta działalności socjalnej. Odpisy są obowiązkowe, natomiast dobrowolnie można naliczać zwiększenia, np. na podopiecznych funduszu, którzy są emerytami lub rencistami, a kiedyś pracowali w danym zakładzie. W celu obliczenia rocznego odpisu oraz zwiększeń możesz skorzystać z naszego narzędzia, jakim jest kalkulator odpisu na ZFŚS.
W przeciętnej liczbie zatrudnionych uwzględnia się wszystkich pracowników w rozumieniu Kodeksu pracy. Wyłącza się osoby, których z przedsiębiorstwem łączy stosunek pozapracowniczy (umowy zlecenia, kontrakty menedżerskie, umowy o dzieło), co nie znaczy, że takie osoby nie mogą potem korzystać z pomocy socjalnej na podstawie regulaminu ZFŚS. Nie ma to jednak nic wspólnego z naliczaniem odpisów na ZFŚS.
Przy obliczaniu przeciętnej liczby zatrudnionych w danym roku kalendarzowym (obrachunkowym) dodaje się przeciętne liczby zatrudnionych w poszczególnych miesiącach i otrzymaną sumę dzieli się zawsze przez 12, nawet gdy pracodawca działał w okresie krótszym niż jeden rok kalendarzowy albo naliczał odpis na niepełny rok kalendarzowy.
Ani w przepisach ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, ani wykonawczych do niej nie ma objaśnienia, jak ustalać przeciętną liczbę zatrudnionych w poszczególnych miesiącach. W związku z tym, zastosowanie mają tu trzy metody statystyczne. Każdy pracodawca może więc wybrać odpowiednią do stopnia zmienności w zatrudnieniu w zakładzie pracy. Te metody to:
Po wybraniu odpowiedniej metody i obliczeniu średniej liczby zatrudnionych w każdym z miesięcy, należy je wszystkie zsumować, a następnie wynik podzielić przez 12. Następnym krokiem jest wyliczenie kwoty odpisu na dany rok.
Wysokość odpisu podstawowego wynosi na jednego zatrudnionego w normalnych warunkach 37,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w jego drugim półroczu, jeśli wynagrodzenie to było wyższe w tym okresie. Dla każdego pracującego w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów o emeryturach pomostowych odpis jest jednak wyższy i wynosi 50% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Na pracowników młodocianych również dokonuje się odpisów, ale według stawek procentowych odpowiednich do roku nauki.
Wynoszą one:
Ponadto wysokość odpisu podstawowego może zwiększona o:
Jak wynika z obwieszczenia Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 16 lutego 2024 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w 2023 r. i w drugim półroczu 2023 r., przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej, pomniejszone o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz chorobowe, w 2023 r. wyniosło 6.246,13 zł, a w drugim półroczu 2023 r. wyniosło 6.445,71 zł.
Oznacza to, że w 2024 r. odpisy i zwiększenia na ZFŚS należy ustalać od kwoty 6.445,71 zł.
Rodzaj odpisu (zwiększenia) |
Kwota odpisu (zwiększenia) |
Podstawowy |
2.417,14 zł |
Podstawowy zwiększony (praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze) |
3.222,86 zł |
Na pracowników młodocianych: - I rok nauki - II rok nauki - III rok nauki |
322,29 zł 386,74 zł 451,20 zł |
Zwiększenie odpisu na każdego pracownika niepełnosprawnego |
402,86 zł |
Zwiększenie funduszu na emeryta lub rencistę |
402,86 zł |
U pracodawców posiadających żłobek lub klub dziecięcy - zwiększenie funduszu na każdego pracownika |
483,43 zł |
Aby wyliczyć średnią liczbę etatów dla potrzeb odpisu na ZFŚS, należy uzupełnić pierwszą część kalkulatora, wpisując w nim liczby wszystkich osób zatrudnionych w poszczególnych wymiarach etatów w każdym miesiącu - od stycznia do grudnia. Chodzi już o liczby uśrednione, wedle odpowiedniej metody statystycznej. Jeśli firma przewiduje, że w całym roku liczba etatów będzie stała, można wypełnić tylko styczeń i kliknąć opcję „wypełnij” na podstawie pierwszego m-ca". Kalkulator poda średnią roczną sumę etatów. Jeśli pracodawca nie zatrudnia młodocianych i nie dokonuje zwiększeń, kalkulator od razu wyliczy wysokość rocznego odpisu podstawowego.
Kalkulator pozwala też obliczyć odpisy podwyższone na osoby zatrudnione w szczególnych warunkach oraz z orzeczonym stopniem niepełnosprawności. Trzeba w poszczególnych kratkach (miesiącach) wpisać liczbę takich osób stosownie do etatu (uśrednioną). W przypadku uczniów, w polach obok danego roku nauki wpisuje się liczbę osób młodocianych.
Zakład, który ma pod opieką socjalną byłych pracowników – emerytów, a także rencistów i dokonuje na nich zwiększenia, wpisuje do kalkulatora liczbę takich osób. Kalkulator odpisu na ZFŚS wyliczy kwotę zwiększenia.
Pracodawca zatrudnia w 2024 r. 50 pracowników w normalnych warunkach pracy, 10 pracowników w warunkach szczególnych oraz 5 pracowników młodocianych, w drugim roku nauki. W związku z tym odpisy na zfśs w 2024 r. wyniosą łącznie 155.019,30 zł, co wynika z następującego obliczenia: 2.417,14 zł × 50 + 3.222,86 zł × 10 + 386,74 zł × 5 = 155.019,30 zł.
PORADNIA
Odpowiedzi nawet na najtrudniejsze
pytania