Jak ustalić stawkę amortyzacyjną dla obcego środka trwałego?

Autor: Aniela Portasiewicz

Dodano: 18 sierpnia 2021
Jak ustalić stawkę amortyzacyjną dla obcego środka trwałego?
Pytanie:

Pytanie: Nasze Stowarzyszenie od marca 2015 r. ma podpisaną umowę użyczenia na powierzchnię budynku i grunt na 10 lat. Za zgodą użyczającego rozbudowaliśmy i zaadaptowaliśmy ten budynek z pozyskanej dotacji. Budynek został oddany do użytku w lipcu 2020 r. Proszę o pomoc, w jaki sposób powinna być naliczona amortyzacja tego budynku (jaka stawka, na ile lat, jeżeli za 5 lat kończy nam się umowa użyczenia), bo rozumiem, że ta część, którą my rozbudowaliśmy, jest środkiem trwałym obcym, którą my amortyzujemy. Co z podatkiem, kto powinien go płacić (my czy użyczający) i czy my, jako organizacja non-profit, jeżeli prowadzimy stowarzyszenie ukierunkowane na pomoc społeczną (prowadzimy WTZ i ŚDS i nie mamy działalności gospodarczej, utrzymujemy się z dotacji, składek i ewentualnych darowizn), jesteśmy zwolnieni z podatku?

Odpowiedź:

Odpowiedź: Zgodnie z ustawą z 2 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2021 r. poz. 217) amortyzacji środków trwałych dokonuje się przez przewidywany okres użytkowania. Skoro umowa użyczenia skończy się za 5 lat, należy zastanowić się, jaka jest szansa na jej przedłużenie. Jeśli zarząd organizacji wskaże, iż umowa zostanie przedłużona, należy amortyzować przez ten wydłużony okres. Jeśli nie, to na potrzeby rachunkowości należy założyć 5-letni okres amortyzacji poniesionych nakładów na rozbudowę budynku. Proszę jeszcze wziąć pod uwagę okres trwałości projektu, z którego środków rozbudowywaliście Państwo obiekt. W przypadku podatku dochodowego standardowy okres amortyzowania ulepszeń w obcych budynkach to 10 lat, ale zakładam, iż tu państwo nie macie prawa zaliczać do kosztów amortyzacji od tej części budynku, która została sfinansowana ze środków projektowych, a w przypadku własnych środków korzystacie ze zwolnienia dotyczącego przeznaczania dochodów na cele statutowe.

Jeśli chodzi o podatek od nieruchomości, to ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1170 ze zm.) wskazuje w art. 3 ust. 1, iż podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące:

1)  właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych, z zastrzeżeniem ust. 3;

2)  posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych;

3)  użytkownikami wieczystymi gruntów;

4)  posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność skarbu państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:

a)  wynika z umowy zawartej z właścicielem, Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa lub z innego tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości,

b)  jest bez tytułu prawnego, z zastrzeżeniem ust. 2.

Zatem, co do zasady, użyczający jest płatnikiem podatku, ale jeśli np. użyczającym jest gmina, to obowiązek podatkowy jest też, gdy organizacja jest użytkownikiem nieruchomości na podstawie umowy ze skarbem państwa lub jednostką samorządu terytorialnego (czyli np. użytkowanie na podstawie umowy najmu, użyczenia od gminy).

Co ważne, jeśli stowarzyszenie użycza od urzędu, to brak w umowie zapisu o opłacaniu podatku od nieruchomości nie zwalnia organizacji z tego obowiązku.

Jeśli użyczającym jest inny podmiot i w umowie wskazano, iż państwo opłacacie podatek, to jako posiadacz samoistny macie taki obowiązek.

Proszę pamiętać jednak o zwolnieniach. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy zwalnia się od podatku od nieruchomości nieruchomości lub ich części zajęte na prowadzenie nieodpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego. Jeśli macie Państwo status opp, to ta część budynku, która jest wykorzystywana dla nieodpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego jest zwolniona z podatku.

Jeśli nie macie statusu opp, to jest jeszcze art. 7 ust. 2 pkt 4 ustawy, który mówi, iż od podatku od nieruchomości zwalnia się również prowadzących zakłady pracy chronionej spełniające warunek, o którym mowa w art. 28 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 511 ze zm.), lub zakłady aktywności zawodowej w zakresie przedmiotów opodatkowania zgłoszonych wojewodzie, jeżeli zgłoszenie zostało potwierdzone decyzją w sprawie przyznania statusu zakładu pracy chronionej lub zakładu aktywności zawodowej albo zaświadczeniem – zajętych na prowadzenie tego zakładu, z wyjątkiem przedmiotów opodatkowania znajdujących się w posiadaniu zależnym podmiotów niebędących prowadzącymi zakłady pracy chronionej spełniające warunek, o którym mowa w art. 28 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych lub zakłady aktywności zawodowej;

Myślę, że ten warunek Państwo spełniacie.

Podstawa prawna: 

Art. 1, art. 7 ust. 1 i 2 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1170 ze zm.).

Art. 16j ust. 4, art. 17 ust. 1 pkt 4 lub 6 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.).

Art. 32 ust. 3 i 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2021 r. poz. 217).

Autor: Aniela Portasiewicz, specjalista ds. podatków i rachunkowości NGO
REDAKTORZY PROWADZĄCY
Anna Kostecka
Prawnik, specjalistka prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
Sylwia Maliszewska
Ekspert podatkowy

PORADNIA

Odpowiedzi nawet na najtrudniejsze
pytania

Zadaj pytanie ekspertowi »